تجارب زیسته دانشجویان بین‌المللی - ۴
جنیس وبستر: دانشگاه تهران، تجربه بی‌نظیر و دست اول از ایران برای دانشجویان بین‌المللی است
دانشگاه تهران، نیز با تأکید بر توسعه روابط بین‌الملل و دیپلماسی علمی، همواره جایگاه ویژه‌ای برای حضور و فعالیت دانشجویان بین‌الملل قائل بوده است. از این‌رو هدیه میرزایی، کارشناس روابط عمومی دانشگاه، در سلسله گفتگوهایی با دانشجویان برتر بین‌المللی، به بررسی دغدغه‌های آنها و فرصت‌ها و چالش‌های تحصیل دانشجویان بین‌المللی در دانشگاه تهران پرداخته است.
جنیس وبستر، اهل کشور استرالیا و شهر کانبرا است. این دانشجوی برتر بین‌المللی، مدرک کارشناسی خود را در رشته سیاست، فرهنگ و زبان‌های خاورمیانه از دانشگاه ملی استرالیا شهر کانبرا با معدل بسیار خوب اخذ کرده است. در سال ۱۳۹۴ در مقطع کارشناسی‌ارشد دانشکده مطالعات جهان پذیرفته شده و توانسته در سال ۱۳۹۷ با معدل ۱۹.۳۹ این دوره را به پایان رساند. بعد از درخواست بورسیه و موافقت با آن، در حال حاضر در مقطع دکتری دانشکده مطالعات جهان در رشته «ایران‌شناسی» تحصیل می‌کند. بنا بر اظهار خودش، برای ادامه تحصیل در رشته مورد علاقه‌اش حدود شش سال در بخش تحقیق اجتماعی و بهداشتی، کار کرده تا بتواند هزینه ادامه تحصیل در ایران را فراهم کند.
این دانشجوی برتر بین‌المللی، در ابتدای گفت‌وگو و در پاسخ به پرسشی درباره هدف و معیاری که از انتخاب دانشگاه تهران به‌عنوان دانشگاه محل تحصیل داشته است، گفت: «دانشگاه تهران، به‌عنوان عالی‌‌ترین دانشگاه ایران، بهترین و مناسب‌ترین گزینه برای تحصیل در رشته مطالعات ایران است. همچنین باید گفت از هر دانشگاهی در خارج از ایران، فرصت بهتر و مناسب‌تری برای کسب تجربه و اطلاعات در زمینه ایران معاصر را دارد. ما در دانشکده مطالعات جهان، از تحلیلگران با تجربه داخل کشور موضوعات مختلفی را مربوط به ایران معاصر می‌آموزیم و فرصت شرکت در کنفرانس‌ها و سمینارهای داخلی و بین‌المللی را داریم. به‌عنوان مثال سخنرانی‌های اندیشمندان و وزرای جمهوری اسلامی ایران در سمینارهای دانشکده، فرصت‌های بسیار مفیدی برای کسب دانش دست اول، در زمینه ایران معاصر را فراهم می‌کند».
دانشجوی دانشکده مطالعات جهان، در تبیین فعالیت‌های پژوهشی خود نیز این‌گونه توضیح داد: «موضوع پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد من، مربوط به تفاوت‌ها و شباهت‌های تیم‌های سوم و چهارم مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران و به خصوص در مورد دیدگاه‌های نخبگان سیاسی ایران، درباره چگونگی تعامل با ایالات متحده آمریکا، بر اساس مذاکرات کمیسیون ویژه بررسی برجام (۱۳۹۴) بود و اینکه توافق هسته‌ای، ادامه یا تغییر سیاست خارجی ایران محسوب می‌شود».
وی با راهنمایی دکتر مهدی آهویی، توانسته موضوع پایان‌نامه خود را مورد بررسی قرار دهد و به این نتیجه دست یابد که با وجود تفاوت‌های آشکار سبکی، روشی و دیدگاهی، دیدگاه‌های بنیادی، پیش‌فرض‌ها و انتظارات از تعامل ایران و آمریکا بین همه مذاکره‌کنندگان مشابه است. بنابراین، توافق هسته‌ای ادامه سیاست خارجی ایران به نظر می‌رسد. او امیدوار است در پایان‌نامه دکتری خود بتواند با بررسی عمیق‌تر، به‌طور جدی‌تر در زمینه‌های پسا استعماری و روابط بین‌المللی و موارد مربوط به آن تحقیق کند.
جنیس وبستر، رشته «ایران‌شناسی» در دانشکده مطالعات جهان را با آنچه که در دانشکده ادبیات و علوم انسانی تدریس می‌شود متفاوت برشمرد. از دیدگاه این دانشجو، در دانشکده مطالعات جهان، بیش از اینکه به زمینه‌های تاریخی پرداخته شود، موضوعات سیاسی، اقتصادی، ارتباطاتی، فرهنگی و مذهبی معاصر مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای وی این مسأله که هر موضوعی در کلاس درس مورد بحث قرار می‌گیرد، در جامعه و اخبار نیز با آن روبه‌رو می‌شود، بسیار جذاب است. همچنین معتقد است، برای یک دانشجوی بین‌المللی که علاقه‌مند به مطالعات ایران معاصراست، هیچ دانشگاهی در خارج از ایران با دانشگاه تهران قابل قیاس نیست.
وی در ادامه، آشنایی خود با تاریخ ایران را کمی ضعیف توصیف کرد، اما گفت که توانسته برای رفع این مشکل در کلاس‌های دکتر گودرز رشتیانی و دکتر منصور صفت گل در دانشکده ادبیات و علوم انسانی به‌عنوان دانشجوی میهمان شرکت کند و از دانش این استادان بهره‌مند شود.
دانشجوی دانشکده مطالعات جهان، در بخش دیگر این گفت‌وگو، علاقه‌مندی خود به رشته ایران‌شناسی را تصادفی دانست و در خصوص نحوه آشنایی با زبان فارسی نیز این‌گونه توضیح داد: «در دوره کارشناسی زبان عربی را انتخاب کردم که به نظر من زبان بسیار سختی است و متأسفانه کل آن زبان را از یاد برده‌ام و مجبور شدم تا زبان دیگری هم انتخاب کنم و ازآنجاکه دوست و همکاری از کشور افغانستان داشتم، زبان فارسی را برگزیدم».
این دانشجوی برتر بین‌المللی، در ادامه عنوان کرد: «به‌واسطه سفارت جمهوری اسلامی ایران در استرالیا، دانشگاهی که در آن تحصیل می‌کردم، استادان بسیار خوب و حرفه‌ای داشت و من جذب فعالیت‌های فرهنگی و هنری ایرانی‌های دانشگاه از جمله جشن نوروز و شب شعر شدم. موضوع دیگر این بود که سفر کلاس ما، به کشور عربی زبان کنسل شد و تصمیم گرفتم به جای آن، یک ترم در برنامه فارسی برای خارجیان در دانشگاه اصفهان (ترم دو سال ۱۳۸۵) ثبت‌نام کنم. با اینکه سه ماه اول در ایران بسیار سخت بود، اما بعد از آن برای من صحبت به زبان فارسی کمی راحت‌تر شد، دوستان خوب ایرانی پیدا کردم، به سبک زندگی ایرانی علاقه‌مند شدم و از آن زمان دنبال فرصت برگشتن به ایران بودم».
دانشجوی دانشکده مطالعات جهان، در پاسخ به اینکه چه انتظار و یا درخواستی از مسئولان دانشگاه برای بهبود رویکردها و رویه‌های موجود دارد، گفت: «هنوز برای من قائم به فرد بودن و فرد محوری در کارهای اداری به جای فرآیند محور بودن کارها سخت است. اگر کارمندان و استادان شخصاً افراد پرتلاش، حرفه‌ای و حمایت کننده باشند، کارها خوب پیش می‌رود، اما اگر چنین نباشد در نبود فرآیندهای روشن و دقیق برای کارهای اداری و دانشگاهی خیلی اذیت می‌شویم».
وی استادان دانشکده مطالعات جهان را که بسیاری از آنان فارغ‌التحصیلان بهترین دانشگاه‌های ایران و خارج هستند را به لحاظ سطح علمی عالی توصیف کرد. همچنین دکتر محمد سمیعی، رئیس دانشکده و مدیر گروه مطالعات ایران را استادی حرفه‌ای، پرتلاش، توانمند، منظم، سختگیر و وقت‌شناس دانست که برای دانشجویان خارجی احترام و ارزش بسیاری قائل است و ابراز امیدواری کرد یک روز بتواند همچون این استاد منظم باشد. او افزون بر استادان، کارمندان دانشکده را هم بسیار یاریگر و با محبت برشمرد.
جنیس وبستر، در پاسخ به پرسشی در خصوص جایگاه رشته ایران‌شناسی در کشور استرالیا بیان کرد: «رشته ایران‌شناسی در استرالیا مراحل اولیه توسعه و رشد را طی می‌کند. تعدادی استاد خوب در این زمینه هستند، اما آنها در دانشکده‌های متعدد و زمینه‌های مختلفی همچون مطالعات دینی، سیاسی، مردم‌شناسی و معماری فعالیت می‌کنند. بنابراین، در هیچ مقطع تحصیلی مدرکی به‌عنوان «ایران‌شناسی» وجود ندارد. علاوه بر این برخی از استادان به دلیل اینکه سال‌های زیادی در ایران حضور نداشته‌اند، آشنایی چندانی در زمینه مسائل مربوط به ایران معاصر ندارند».
دانشجوی برتر بین‌المللی دانشگاه تهران، درباره انجام کارگروهی و ارتباط و تعامل با دیگر دانشجویان نیز گفت: «در مقطع کارشناسی‌ارشد که در خوابگاه ساکن بودم، بهترین دوستم اهل کشور افغانستان بود و هنوز در ارتباط با دوستان زمان کارشناسی‌ارشد از کشورهایی چون مکزیک و لبنان هستم. در حال حاضر نیز همکلاسی فلسطینی دارم که به یکدیگر کمک می‌کنیم. البته در هر دوره دوستان بسیار خوب ایرانی پیدا کردم که مرا به خانواده خود معرفی کردند و با آنان به موزه‌ها، مکان‌های تفریحی و بازدید از میراث فرهنگی و تاریخی در سراسر کشور ایران، از چیدن زعفران در نطنز تا زیارت امام رضا (ع) رفته‌ام».
وی ادامه داد: «خوشبختانه فرصت داشتم تا با همکلاسی‌ها و استادان در فعالیت‌های عملی و پژوهشی شرکت کنم. کار گروهی بسیار به نفع من بوده است. معمولاً با مطالعه در منابع انگلیسی، کمی به خود از تلاش کردن در زمینه آموختن زبان فارسی استراحت می‌دهم، در ضمن همکلاسی‌های من همیشه در اصلاح نوشتاری مرا کمک کرده‌اند».
دانشجوی دانشکده مطالعات جهان، همچنین درباره تفاوت‌های فرهنگی و عملکرد خود در مواجهه با فرهنگ جدید، این‌گونه تشریح کرد: «بین سبک زندگی ایرانی و استرالیایی تفاوت‌هایی وجود دارد. بر خلاف آنچه در فیلم‌های غربی دیده می‌شود، بسیاری از استرالیایی‌ها طی روز سخت کار می‌کنند، می‌رسند خانه، شام درست می‌کنند، کمی تلویزیون تماشا می‌کنند و می‌خوابند. این در حالی است که ایرانیان بسیار اجتماعی و علاقه‌مند به بیرون رفتن و خوش‌گذرانی هستند و دیر می‌خوابند. در استرالیا والدین کودکان خود را ساعت هشت شب می‌خوابانند، به همین دلیل در اولین سفرم به ایران از دیدن کودکان در حال بازی کنار زاینده رود اصفهان در ساعت دوازده شب بسیار تعجب کردم. باید گفت تفاوت دیگر در زمینه کار اداری است، کار اداری در استرالیا بسیار ساختارمند است و اگر به همه جزئیات دقت نکنید، اصلاً هیچ تعارفی ندارند. اولین بار که در ایران، کار اداره ویزایم موکول شد، می‌ترسیدم که از کشور اخراج شوم، بعد فهمیدم که فرآیند اداری اینجا انعطاف‌پذیرتر است».
از نظر جنیس وبستر، چالش‌های ناشی از تفاوت فرهنگی در امور روزمره نیز مشاهده می‌شود و این‌گونه بیان می‌کند که در استرالیا اگر دانشجو دیر کند، باید به‌صورت مخفیانه و ساکت وارد کلاس شود و به هیچ عنوان حرف استاد را قطع نکند، اما در ایران دانشجویانی که با تأخیر می‌رسند، حتماً باید به استاد سلام بگویند. این تفاوت‌های فرهنگی برای وی بسیار جالب است و با ابراز تأسف می‌گوید تا آخرین روز اقامتم در ایران باز هم این نوع اشتباه‌ها را تکرار خواهم کرد.
این دانشجوی برتر بین‌المللی، از علاقه‌مندی خود به معماری‌های تاریخی ایران نیز سخن می‌گوید از جمله معماری صفویه که در اردبیل و اصفهان بازدید کرده و امیدوار است پس از بحران بیماری کرونا دوباره بتواند به مکان‌های فرهنگی و تاریخی برود. با اینکه هیچ بیت شعری از شاعران مطرح ایران را حفظ نیست، اما بسیار علاقه‌مند به زبان فارسی روزمره است و سبکی که فارسی‌زبان‌ها با زبان خود مثل شاعران با قافیه‌بندی و زیبایی و معنی‌های غیر مستقیم حرف می‌زنند را دوست می‌دارد.
دانشجوی دانشکده مطالعات جهان، در پایان این گفت‌وگو دانشگاه تهران را تجربه بی‌نظیر و دست اول از ایران برای دانشجویان بین‌المللی توصیف کرد.
نظر شما :