در هشتمین جشنواره آموزش دانشگاه تهران؛ (۱)
رئیس دانشگاه تهران: آموزش همچنان مهمترین و باارزش‌ترین فعالیت دانشگاه محسوب می‌شود/ آموزش الکترونیکی در حال حاضر دغدغه اصلی همه ارکان دانشگاه است
دکتر محمود نیلی‌احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران، در هشتمین جشنواره آموزش دانشگاه که (۲۷ اردیبهشت) با هدف تجلیل از پیشکسوتان، اعضای هیأت علمی برگزیده، مدیران، کارشناسان برتر حوزه آموزش و رابطین برتر مرکز آموزشهای الکترونیکی برگزار شد، بیان کرد: «با توجه به شرایط ویژه‌ای که در آن قرار گرفته‌ایم، مطلبی را عنوان می‌کنم هر چند که به طور مدارم این مسأله مطرح شده است، اما نیازمندیم با همفکری و متناسب تحولات این تغییرات را در دانشگاه پیگیری کنیم تا بتوانیم خود نیز بخشی از این رویدادهای جدید باشیم. پرسشی که مطرح می‌شود این است که ارتباط آموزش با سایر بخش‌های دانشگاه و تحولات جهانی چگونه است؟».
وی افزود: «ما همه قبول داریم که آموزشی که امروز در اختیار ما قرار گرفته است با آموزشی که در گذشته بوده به لحاظ شیوه، محتوا و فرایند تفاوت بسیاری دارد و توسعه تکنولوژی این تحولات را بسیار سریع‌تر کرده است. زمانی‌که دوره‌های ارشد و دکتری مطرح شد پژوهش توسعه پیدا کرد و به گونه‌ای این امر منجر شد تا آموزش با پژوهش عجین‌تر شود. در این میان بسیاری از دانشگاه‌ها بخش رساله را به پژوهش منتقل کردند و این مسئولیت را در این حوزه قرار دادند، منتهی ما در دانشگاه تهران معتقد بودیم که این هم قسمتی از آموزش است».
رئیس دانشگاه تهران با بیان اینکه مرزهای بین آموزش و پژوهش را به هر اندازه که می‌توانیم باید در هم تنیده و نزدیک کنیم، خاطرنشان کرد: «به همین دلیل دانشگاه حوزه معاونت پژوهشی و تحصیلات تکمیلی را یکی کرد، اما همچنان قواعد و قوانین نظارت را در حوزه آموزش قرار داد و امروز یک دانشجوی ما وقتی وارد دانشگاه می‌شود در تمام طول مسیر توسط آموزش مسائل او دنبال می‌شود، اگر چه از طریق پژوهشی مورد پشتیبانی قرار می‌گیرد».
دکتر نیلی احمدآبادی با تبیین روند آموزش الکترونیکی در دانشگاه تهران تصریح کرد: «در خصوص تجربه آموزش الکترونیکی نیز باید گفت زمانی‌که دانشگاه روی به این نوع آموزش آورد تحت عنوان دانشگاه شماره دو، مطرح شد. البته این رویکرد به‌صورت جدی شکل نگرفت، توانستیم در دوره‌های آموزشهای مجازی دانشجو جذب کنیم، ولی نتوانستیم این بخش را با سایر بخش‌های دانشگاه هماهنگ کنیم تا بر این اساس سیستم یکپارچه‌ای ایجاد شود که این موضوع خود تبعات منفی زیادی را برای دانشگاه به همراه داشت».
وی در ادامه سخنان خود اظهار کرد: «دانشجوی مجازی آن‌گونه که دانشجوی حضوری دانشگاه را حس می‌کرد نتوانست در این زمینه تجربه کسب کند و سیستم آموزشی ما هم خیلی درگیر این مسأله نشد. ولی امروز که آموزش الکترونیکی بخش اصلی و محوری دانشگاه را شکل می‌دهد، دغدغه اصلی همه ارکان دانشگاه آموزش الکترونیکی است. در حال حاضر در همه سطوح دانشگاه به دنبال اجرای هر چه بهتر این رویکرد هستیم و سیستم در حال یکپارچه شدن است».
رئیس دانشگاه تهران با اشاره به تدوین آئین‌نامه توانمندسازی اعضای هیأت علمی گفت: «هم‌اکنون حوزه‌های جدیدی در دانشگاه شکل گرفته است، زمانی حوزه فرهنگی به‌عنوان یک بخش جدا در دانشگاه ملاحظه می‌شد، اما با تدوین «آئین‌نامه توانمندسازی اعضای هیأت علمی»، معاونت آموزش مدیریت این توانمندسازی را با دبیری معاونت فرهنگی بر عهده دارد. نظر دانشگاه بر این بود که صرف داشتن مدرک برای به عضویت درآمدن هیأت علمی کفایت نمی‌کند. اینکه شخصی دکترای تخصصی دارد، بدان مفهوم نیست که تمامی شرایط لازم را برای اجرای برنامه‌های آموزشی توانسته به دست آورد، بلکه باید تجربه‌های دیگری نیز بتواند کسب کند».
دکتر نیلی احمدآبادی نوآوری، فناوری و پارک علم و فناوری را به‌عنوان حوزه‌های جدید و از رویکردهای دانشگاه تهران برشمرد و افزود: «سال‌هاست که تلاش می‌کنم پارک علم و فناوری همانند بقیه حوزه‌ها با سایر ارکان دانشگاه عجین شود. یعنی یک مدیر گروه باید به اندازه افرادی که در پارک و مراکز نوآوری هستند بتواند اطلاعات داشته باشد. همچنین بخشی از تربیت و آموزش دانشجویان باید در همین مراکز نوآوری شکل بگیرد. دانشجویان و فارغ‌التحصیلان باید روش کسب و کار و تبدیل دانش به کسب و کار را بیاموزند، اگر این امکان در دانشگاه برای آنها فراهم نشود، پس کجا باید در این زمینه‌ها تجربه کسب کنند».
رئیس دانشگاه تهران در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد: «آموزش بر اساس محورهای اصلی که گفته می‌شود یعنی ورودی، خروجی، نتیجه و تأثیر است، اما در این زمینه ما نباید صرفاً به خروجی فکر کنیم بلکه باید به نتیجه خروجی و تأثیر آن هم فکر شود. دلیل آن هم بر این اساس است که دانشگاه با مفاهیمی همچون «دانشگاه کارآفرین» و «دانشگاه نسل چهار» در حال توسعه سیستم‌های خود است و اگر می‌گوئیم آموزش محور همه چیز است باید بتواند در همه این حوزه‌ها نیز مسئولیت بپذیرد، البته در مقابل واحدهای دیگر دانشگاه هم باید بتوانند خود را با این مسأله هماهنگ کنند، چون اگر یک حوزه‌ای در دانشگاه به طور مستقل توانست کار خود را انجام دهد و با هیچ واحد دیگری ارتباط نداشت، باید گفت یک جای کار مشکل دارد».
وی با تأکید بر اهمیت توسعه رشته‌های بین رشته‌ای و استفاده دانشجویان از ظرفیت‌های دانشگاه خاطرنشان کرد: «خوشبختانه معاونت آموزشی در این حوزه اهتمام بسیاری داشته است. همچنین واحدهای دیگر دانشگاه هم این مسأله را مورد توجه قرار داده‌اند، اما از آنجایی که گروه‌های آموزشی پایه اصلی دانشگاه هستند، اگر گروه‌ها و استادان ما با این مفاهیم و نگاه همراه نشنود آن اتفاق رخ نخواهد داد. یعنی امروزه استادی که سر کلاس می‌رود باید به حوزه پژوهش مسلط، در زمینه نوآوری بتواند اطلاعات کافی و به‌روز ارائه دهد، فضای دانشگاه را بشناسد، به آینده علم در دنیا آشنا باشد و تحولات جهانی را بداند، اگر این مسائل را درک نکنیم با سرعتی که در تحولات دنیا در حال جریان است، عقب خواهیم ماند».
دکتر نیلی احمدآبادی تصریح کرد: «همانگونه که امروز بحث شخصیسازی در همه فرایندها و محصولات مطرح می‌شود، امکان دارد آموزش هم در آینده به شدت شخصیسازی شود و فرد بتواند در هر گوشه دنیا نیازهای خود را در مؤسساتی و با شیوه‌های محدودتر فراگیرد. ما امروز در دانشگاه احساس می‌کنیم با فرایند آموزشهای الکترونیکی و تلفیقی که در آینده خواهیم داشت، بسیاری از فضاهای فیزیکی ما در قالب کلاس‌ها هم دیگر بر اساس سرانه به این شیوه مورد احتیاج نخواهند بود. باید از این فضاها در جهت تحقق دانشگاه کارآفرین و نسل چهار استفاده کنیم و همراهی و عمدتاً تفکر و دانش بدنه اصلی دانشگاه که هیأت علمی، دانشجویان و کارمندان هستند را در خدمت تحولات قرار دهیم تا دانشگاه بتواند همچنان نقش پیشرو و تحول‌آفرین خود را در صحنه علمی و بین‌المللی ایفا کند».
رئیس دانشگاه تهران در پایان اظهار کرد: «خدمت پیشکسوتان تبریک می‌گویم ما دوست داریم در خدمت همه آنها باشیم تا بتوانیم از سخنان و تجربه‌های آموزنده این بزرگواران بهره‌مند شویم. همچنین خدمت استادان برگزیده مدیران و کارمندان تبریک می‌گویم. اگر دانشگاه تهران در این دوران کرونا موفق بود به واسطه همتی است که از سوی همه ارکان آن صورت گرفته است، این همدلی و حضور بی‌سابقه بود و یک‌بار دیگر نشان دارد دانشگاه تهران، دانشگاه بزرگی است».
نظر شما :