در سومین همایش ملی دانشگاه اخلاق‌مدار اعلام شد:
اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت‌پذیری اجتماعی از اولویت‌های اصلی دانشگاه تهران است / کلیات طرح تأسیس شورای سیاستگذاری اخلاق حرفه‌ای در دانشگاه تهران تصویب شده است
بنا بر اعلام اداره کل فرهنگی و اجتماعی دانشگاه، در مراسم افتتاحیه سومین همایش ملی دانشگاه اخلاق‌مدار که (۲۴ آذرماه) بهصورت مجازی برگزار شد، اظهار کرد: «خوشحالیم که موضوع اخلاق حرفه‌ای جزو برنامه‌های اصلی دانشگاه تهران قرار گرفته است. در دوره‌ای بیشتر توجهات به اخلاق فردی بوده است، اما امروز بشر به خوبی دریافته رستگاری فقط منوط به رعایت اخلاق فردی نیست، بلکه باید همه ارکان جامعه اخلاقی باشند و اخلاق جزو جداناپذیر از سازمان‌ها و نهادها خواهد بود».
رئیس دانشگاه تهران تأکید کرد: «موضوع اخلاق در دانشگاه فراتر از سازمان‌ها و نهادهای دیگر مورد توجه است، زیرا پایه حرکت دانشگاه علم است و علم به دنبال حقیقت است و در ذات حقیقت امر غیر اخلاقی وجود ندارد. یک شاخص مهم در دانشگاه چگونگی رعایت اخلاق است و رعایت اخلاق حرفه‌ای در همه ارکان دانشگاه اهمیت دارد».
دکتر نیلی احمدآبادی تصریح کرد: «دانشگاه در کنار آموزش پرورش و تربیت در حوزه اخلاق باید آئین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و قوانین را با نگاه پیاده‌سازی اخلاق و رعایت اخلاق حرفه‌ای تدوین کند. در سال‌های گذشته با توسعه آموزش عالی مواجه بودیم و تقاضا برای ورود به دانشگاه و صدور مدارک متعدد باعث چالش دانشگاه‌ها در حوزه اخلاق شده است».
وی افزود: «با اشتغال متعدد اعضای هیأت علمی در نهادهای موازی، با پایان‌نامه‌هایی که از کیفیت مناسب برخوردار نبودند، روبه‌رو شدیم که باعث سرقت علمی شد. بیشترین اعتماد را بر رعایت اخلاق از سوی افراد قرار دادیم بدون اینکه آیین‌نامه‌هایی برای ضرورت این اخلاق داشته باشیم. توسعه بی‌رویه باعث ورود افرادی شد که آمادگی و تربیت لازم برای این فضای جدید را نداشتند و دانشگاه‌ها و نظام آموزش نیز عالی ابزار لازم برای نظارت بر این امور را نداشتند. البته این موضوع در دانشگاه‌های بزرگ و معتبر کمتر بود، اما مهم این است در آموزش عالی رخ داده است که برای حل آن همه باید تلاش کنند».
رئیس دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: «خوشبختانه با تدوین قوانین و ضوابط و توجه بیشتر دانشگاه‌ها این امر امروز تحت کنترل درآمده است و با تشکیل شوراها و کمیته اخلاق و پژوهش در دانشگاه‌ها این چالش کمتر احساس می‌شود. البته به معنای برطرف شدن خطر نیست، از این‌رو در دانشگاه تهران این موضوع را مورد توجه قرار دادیم و در برنامه توسعه سوم دانشگاه و این همایش موضوع اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت‌پذیری اجتماعی توجه شد».
وی با بیان اینکه امروز تبدیل علم به کسب و کار بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است، ادامه داد: «هنگامی این اتفاق می‌افتد، رعایت حقوق مبتکران، مخترعان و مؤلفان بیش از گذشته مورد انتظار است، البته در این حوزه دارای دستورالعمل‌ها و نهاده‌های لازم برای نظارت بر این امر نیستیم».
دکتر نیلی احمدآبادی، درباره حقوق اعضای دانشگاه حوزه آموزش گفت: «دانشجویان، دانشگاه و کارمندان از حقوقی برخوردار هستند. شاید یکی از مهم‌ترین حقوقی که دانشگاه به آن توجه کرده است، اطمینان از صحت کلیه فعالیت‌های آموزشی در ارائه برنامه و محتوای آموزشی و همینطور آزمون‌ها، نمرات و یافته‌ها و دستاوردهایی است که به یک دانشجو اعطا می‌شود. مهم‌ترین شکل اجرای اخلاق، اجرای عدالت است و اجرای عدالت اطمینان از صحت همه برنامه‌ها و فرآیندها است. بخش مهمی از آن با آموزش، پرورش و تربیت رخ می‌دهد و بخش دیگر با نظارت صورت می‌گیرد».
رئیس دانشگاه تهران گفت: «دانشجویان از حقوقی برخوردارند و باید از سوی کارمندان و استادان رعایت شود. دانشجو حق سوال از اینکه چرا این نتیجه حاصل شده را دارد. دامنه اخلاق حرفه‌ای در دانشگاه بسیار گسترده است و برای بسیاری از این چالش‌ها در دانشگاه دستورالعمل و ضوابط وجود دارد، اما به بخش دیگر باید بیش از گذشته پرداخته شود».
دکتر نیلی احمدآبادی در پایان اظهار کرد: «بسیاری از چالش‌ها ناشی از عدم اطلاع و عدم تدوین و تبیین وظایف و اختیارات است. اگر وظایف و اختیارات و فرآیندها را دقیق‌تر مشخص کنیم همه علاقه‌مند به رعایت اخلاق می‌شوند. در جامعه‌ای که اخلاق رعایت نشود همه بازنده هستند. ما به دنبال یک جامعه اخلاق‌مدار و در رأس آن یک دانشگاه اخلاق مدار هستیم».
معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه؛ کلیات طرح تأسیس شورای سیاستگذاری اخلاق حرفه‌ای در دانشگاه تهران تصویب شده است
دکتر مجید سرسنگی، معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران، در بخش دیگری از این مراسم گفت: «دانشگاه تهران در حوزه اخلاق حرفه‌ای در کنار برگزاری این همایش ارزنده، اقدامات ارزشمند دیگری انجام داده است که یکی از آنها تشکیل دبیرخانه اخلاق حرفه‌ای در دانشگاه است. خشنودیم که توانستیم سومین همایش دانشگاه اخلاق مدار را با همه مشکلاتی که پس از بیماری کووید ۱۹ ایجاد شد، برگزار کنیم. دانشگاه تهران حتی در این شرایط سخت، از فعالیت علمی و پژوهشی خود دست نکشیده و از این تهدید به‌عنوان فرصت استفاده کرده است».
دکتر سرسنگی تصریح کرد: «یکی از دلایل مهمی که باعث طراحی این همایش شد، به یکی از وظایف مهم دانشگاه و اعضای هیأت علمی در چهارچوب اخلاق مداری و رعایت اخلاق حرفه‌ای برمی‌گردد. انتظاری که از دانشگاه وجود دارد، این است که دانشگاه در حوزه توسعه اخلاق و مسئولیت‌پذیری اجتماعی نقش بارز و مهمی را ایفا کند. از این‌رو یکی از محورهای برنامه توسعه سوم دانشگاه، به اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت‌پذیری اجتماعی اختصاص یافته است».
وی با تأکید بر اینکه تلاش ما در چند سال گذشته این بوده است که موضوع اخلاق‌مداری را در دانشگاه نهادینه کنیم و ادبیات مناسب با آن را خلق کنیم، افزود: «استادان و اعضای هیأت علمی دانشگاه یکی از رسالت‌هایشان توسعه اخلاق در بین دانشجویان است و یکی از مأموریت‌ها و وظایف اصلی آنان تربیت معنوی دانشجویان است، از این‌رو باید بیش از همه به این موضوع بپردازند».
معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه بیان کرد: «اگر ادعای این را داریم که در دانشگاه در کنار آموزش و پژوهش باید به رکن مهم اخلاق و مسئولیت‌پذیری اجتماعی بپردازیم و آن را در ذهن و عمل دانشجویان نهادینه کنیم، باید بیش از همه به آن عمل کنیم. دانشگاه تهران در حوزه اخلاق حرفه‌ای در کنار برگزاری این همایش ارزنده، اقدامات ارزشمند دیگری انجام داده است که یکی از آنها تشکیل دبیرخانه اخلاق حرفه‌ای در دانشگاه است».
دکتر سرسنگی در ادامه عنوان کرد: «این دبیرخانه طی سال موضوعات مرتبط به حوزه اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت‌پذیری اجتماعی را در دانشگاه پیگیری می‌کند. برنامه‌ریزی برای تدوین نظام‌نامه اخلاق دانشگاهی دانشگاه تهران یکی دیگر از این اقدامات بوده است».
وی با اشاره به برگزاری اقدامات عملی در حوزه اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت‌پذیری اجتماعی اظهار کرد: «کارگاه‌هایی را در حوزه اخلاق حرفه‌ای و دانشگاه اخلاق‌مدار برگزار کردیم و همچنان با قوت و قدرت برگزار می‌شوند. در زمینه تولید ادبیات و محتوا در حوزه اخلاق حرفه‌ای در دانشگاه فعالیت‌های ارزشمندی صورت گرفته است که بخشی از این فعالیت‌ها به ثمر نشسته و بخشی دیگر در ادامه انجام خواهند شد. یکی از کارهای خوبی که با همکاری معاونت پژوهشی دانشگاه و تأیید ریاست دانشگاه انجام شد، حمایت ویژه از پایان نامه‌های دانشجویان با موضوع اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت‌پذیری اجتماعی است».
معاون فرهنگی و اجتماعی در پایان خاطر نشان کرد: هیأت رئیسه دانشگاه در جلسه پیشین خود، کلیات طرح تأسیس شورای سیاستگذاری اخلاق حرفه‌ای در دانشگاه تهران را تصویب کرد و در آینده نزدیک به ریاست دانشگاه، این شورا تشکیل می‌شود تا فعالیت‌های اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت‌پذیری اجتماعی در دانشگاه هماهنگ شوند و در عالی‌ترین سطح خود به آن پرداخته شود».
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری؛ باید اخلاق دانشگاهی و اخلاق علم‌آموزی در سراسر دانشگاه موج بزند
در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر کرمی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران گفت: «نظام و مقام معظم رهبری به موضوع اخلاق توجه خاصی دارند. باید رویه‌ای را ایجاد کنیم که دانشگاه اخلاق‌مدار باشد و نه اینکه اخلاق را آموزش دهیم و اخلاق کاربردی و عملی جایگاه خودش را در فضای علمی پیدا کند. اگر اخلاق نباشد رشد علمی خوبی اتفاق نمی‌افتد، هر ساله حدود چهار میلیون دانشجو وارد دانشگاه می‌شوند و هویت‌یابی آنان در همین محیط اتفاق می‌افتد».
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران بیان کرد: «باید به نقش اثرگذار دانشجو توجه کنیم و از طرف دیگر دانشجو از استادان الگو می‌گیرند. استادان می‌توانند اخلاق عملی را با رفتارشان به دانشجو نشان دهند و از این موضوع می‌توان بهره گرفت».
وی با تأکید بر اینکه نباید به آموزش اخلاق بسنده کنیم، اظهار کرد: «باید علم‌آموزی را به‌عنوان یک عبادت در دانشگاه‌ها مطرح کنیم و این عمل باید برای انسان‌سازی باشد و نه اینکه فقط مفاهیم معارف اسلامی انتقال یابد. باید اخلاق دانشگاهی و اخلاق علم‌آموزی در سراسر دانشگاه موج بزند، از این‌رو باید بدانیم مقام علم‌آموزی مقام بالایی است. ضرورت دارد مهرورز دانشجویان باشیم تا آنها جذب ما شوند. با توجه به تهاجم فرهنگی صورت گرفته، باید از دانشجویان گره‌گشایی کنیم».
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران در پایان تصریح کرد: «نتیجه این همایش را باید بهصورت عملی در دانشگاه شاهد باشیم و راهکارهای عملی را از استادان بزرگوار دریافت کنیم. برای تحقق اخلاق اسلامی در دانشگاه باید نگاه‌مان توحیدی باشد».
معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ برای دانشگاه اخلاق‌مدار باید چهارچوب و نظام‌نامه داشته باشیم
دکتر علی خاکی صدیق، معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نیز در این مراسم گفت: «دانشگاه از مهم‌ترین اجزای یک جامعه است و خروجی آن کارشناسان و متخصصانی هستند که آینده یک کشور را می‌سازند. بحث اخلاق و دانشگاه اخلاق‌مدار اهمیت زیادی دارد. امروزه بی‌اخلاقی‌هایی را از برخی افراد در موقعیت‌هایی شاهد هستیم که شاید ناشی از آن باشد که در زمان تحصیل این افراد به بحث اخلاق در دانشگاه اهمیت داده نشده است».
دکتر خاکی صدیق بیان کرد: «ملاحظات اخلاقی نه تنها از طرف استادان بلکه باید از طرف کارمندان و مدیران و… نسبت به دانشجویان رعایت شود. از این‌رو باید چهارچوب و نظام‌نامه داشته باشیم تا دانشگاه را در این جهت، سوق دهیم. در حوزه اخلاق پژوهش نسبتاً خوب کار کردیم و الان اجرا می‌شود، اما در حوزه اخلاق آموزش هم نیاز به چنین سازوکارهایی داریم چرا که در این حوزه اقدامات زیادی انجام نشده است».
دبیر علمی همایش؛ ۹۸ مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شده است
دکتر جعفر گل محمدی، دبیر علمی این همایش در بخش دیگری از مراسم افتتاحیه سومین همایش ملی دانشگاه اخلاق‌مدار بیان کرد: «سه پیش نشست در دانشگاه معارف اسلامی، دانشگاه تربیت مدرس و پردیس فارابی دانشگاه تهران با حضور استادان برگزار و نتایج آن به همایش منعکس شده است.
وی ادامه داد: «امسال ۹۸ مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شد که نسبت به تعداد مقاله‌های دوره قبل حدود ۱۸ درصد افزایش داشته که نشان‌دهنده این است که این رویداد مهم علمی در حال گفتمان‌سازی در کشور است و مورد توجه استادان و دانشگاهیان قرار گرفته است».
دبیر علمی همایش افزود: «بعد از داوری با توجه به امتیازهای کسب شده ۳۱ مقاله به‌عنوان مقاله کامل و ۴۹ مقاله بهصورت چکیده خواهد شد. همچنین ۱۲ مقاله به‌عنوان مقاله قابل ارائه در نشست امروز برگزیده شد. حدود ۳۰ نفر داوری مقالات این دوره از همایش را برعهده داشتند و همزمان با برگزاری این همایش، مقاله‌ها نیز بهصورت الکترونیک در سامانه همایش منتشر می‌شود».
نظر شما :