گزارش‌های نشست خانه گفتگوی انتخابات در دانشگاه تهران – ۱۰
تلاش برای تحقق حکمرانی نوینی که هر چه بیشتر مردم پایه شود | نیازمند گفتگوی عمیق و مستمر در سطح عموم جامعه هستیم | مشارکت مردم را در قوه قضائیه و شوراهای حل اختلاف تجربه کرده‌ایم
به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین هادی صادقی، رئیس مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضائیه در نشست خانه گفتگوی دانشگاه تهران که با حضور بیش از ۸۰ استاد دانشگاه تهران از طیف‌های فکری متفاوت و چهره‌های سیاسی از احزاب و گروه‌های سیاسی مختلف در تالار شهید سلیمانی دانشگاه تهران برگزار شد، در مورد انتخابات و تأثیر آن در سرنوشت کشور، گفت: مشارکت مردم یک رکن سرنوشت کشور است. زمانی که نزدیک به فصل انتخابات می‌شویم این مباحثات بالا می‌گیرد و تشکیل چنین جلساتی هم منوط به رسیدن زمان انتخابات می‌شود، فعال شدن احزاب هم تقریباً منوط به فصل انتخابات می‌شود و در غیر فصل انتخابات تقریباً هیچ کدام از این بحث‌ها جدی گرفته نمی‌شود و پیگیری نمی‌شود. این یکی از نقایص کار جامعه نخبگانی ما است.
وی با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری بر برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی، تصریح کرد: برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی متأسفانه در سازوکارهایی که درست شد به یک سطح نازلی در سطح کار فرهنگی در دانشگاه‌ها رسید و آن هم شاید بیشتر به شکل دانشجویی اجرا شود. در حوزه‌های علمیه سطوح استادان را در نظر گرفتیم و سعی کردیم استادان به میدان بیایند، ولی متأسفانه این بحث در سطح عموم جامعه نیست. ما نیازمند هستیم در همه فصول به این بحث‌ها عمق بدهیم ولی این مهم اتفاق نمی‌افتد.
معاون قوه قضائیه با بیان اینکه «برای بازنگری مسئله حکمرانی و دستیابی به حکمرانی نوینی که هر چه بیشتر مردم پایه بشود، باید یک فصل مباحثاتی جدی باز کنیم»، یادآور شد: اساس جمهوری اسلامی دو رکن اسلامیت و مردمیت را داشته است، ولی آنچه در عمل رخ داده این است که جنبه مردمی بودن جمهوری اسلامی در انتخابات و بعضی امور دیگر ظهور می‌کند ولی در تمام ارکان و اعمال کشور چندان در همه جا پررنگ دیده نمی‌شود. مشارکت مردم را در قوه قضائیه و شوراهای حل اختلاف تجربه کرده‌ایم و در عمل دیده‌ایم که خیلی مؤثر است و می‌توان در سخت‌ترین جاهای نظام مثل امر قضا، پای مشارکت مردم را گشود و توسعه داد و اثر مطلوب گرفت.
وی در اشاره به برخی انتقادات سایر سخنرانان حاضر در خانه گفتگوی انتخابات، گفت: برخی گاه اشاره کردند که مردم گاهی به دلیل اینکه اصلاحات اساسی و تغییرات اساسی در حکمرانی‌مان نمی‌بینند، ممکن است ناامید شوند و رها کنند و بگویند این نظام اصلاح‌پذیر نیست. این را به خود نخبگان می‌خواهم برگردانم که چرا سازوکارهای دیگری برای اصلاحات مدنظر فکر نمی‌کنند و ارائه نمی‌دهند.
حجت‌الاسلام والمسلمین هادی صادقی افزود: به عنوان مثال، مجلس خبرگان رهبری دارای دو وظیفه مصرح در قانون اساسی و یک وظیفه غیرمصرح است. وظیفه مصرح مجلس خبرگان شامل تعیین رهبر و نظارت بر رهبر و این است که شرایط رهبری باقی باشد. البته یک وظیفه دیگر هم بر اساس قانون اساسی دارد که ضمنی است و مصرح است و آن هم قانونگذاری است. تنها مرجعی که قانونگذاری می‌کند و شورای نگهبان نمی‌تواند درباره قوانین آن نظر دهد همین مجلس خبرگان رهبری است. در همین انتخابات مجلس خبرگان رهبری خیلی مسئله داریم. یکی از مسائل این است که چرا خبره را اینگونه تعریف کرده است. آیا نمی‌توان به گونه‌ای دیگر تعریف کرد که باب دیگری گشوده شود؟ این می‌تواند در قانون انتخابات خبرگان بیاید، یعنی خبرگانی انتخاب شوند که این فکر را داشته باشند و بیایند و تغییراتی در خود این موضوع ایجاد کنند.
وی افزود: تغییر دیگری که می‌توانند در قانون ایجاد کنند این است که شیوه انتخاب و شیوه تعیین صلاحیت‌ها و ارزیابی‌ها را مقداری شفاف‌تر و همه فهم‌تر و دارای معیارها و شاخص‌های همگانی و اعلام شده‌ای که دارای قابلیت نظارت باشند، نمایند. این هم شدنی است. البته در درون مجلس خبرگان رهبری کسانی بوده‌اند که این فکرها را داشته‌اند ولی در اقلیت بوده‌اند. این اقلیت را می‌توان به اکثریتی تبدیل کرد که بتوانند پیشرفت بیشتری در کارهای خبرگان ایجاد کنند که اثرش روی بخش‌های دیگر کشور بیاید.
معاون قوه قضائیه در بخش دیگر سخنانش بیان داشت: مقام معظم رهبری در چند نوبت از اعضای مجلس خبرگان خواسته‌اند که مجلس خبرگان فعال‌تر شود. یکی اینکه افکار مردم را منتقل کنند و واسطه شوند و نقش یک نهاد واسطه‌ای را بین مردم و حاکمیت ایفا کند و چون خودش یک جایگاه بلندی دارد، می‌تواند اثرگذارتر باشد.
وی افزود: دوم اینکه رهبری این را خواسته‌اند که خبرگان بر روند کلان کشور و حرکت کلی نظارت کنند و تحلیل و نقد کنند و پیشنهاد دهند. من فکر می‌کنم در حال حاضر این پیشنهادات وجود ندارد و خبرگان به عنوان مشاور امین رهبری نقش ایفا نمی‌کند لذا این مجلس می‌تواند فعال شود. پژوهشکده خبرگان رهبری می‌تواند کارهای بنیادین جدی کند و نخبگان کشور را بیاورد و بحث‌های جدی برای روند کلی کشور داشته باشد و بعد آنها را تحلیل و تدوین و آماده‌سازی کند و به رهبر معظم انقلاب ارائه دهد.
حجت‌الاسلام والمسلمین هادی صادقی در پاسخ به برخی که حل مشکلات کشور را در گروی اصلاح ساختارها می‌دانند، بیان داشت: اصلاحات فقط این نیست که ما بگوییم افراد جابجا شوند یا بعضی از ساختارها را تغییر دهیم. اصلاحات می‌تواند درباره روندها و نگرش‌ها و بینش‌ها باشد. بعد از انقلاب اسلامی بخاطر اینکه یک نگرش چپ‌گرایانه تندی که در برابر نگاه آمریکاگرای شاهنشاهی وجود داشت، آمد حاکم شد و خیلی قوانین ما از جمله قانون کار را یک قدری با رویکرد شبه سوسیالیستی تدوین کرد که بعداً مجلس هم هیچ وقت جرأت نکرده است به سراغ آن برود و اصلاح کند و اتفاقاً قانون ضد کار است ولی به اسم حمایت از کارگر عملاً حمایت جدی از کارگر نمی‌کند بلکه بر ضد کارگر نیز کار می‌کند.
وی در پایان گفت: ما در روش‌ها و نگرش‌هایمان یک نقیصه بزرگ در فضای سیاسی داریم و آن هم این است که نقش احزاب بسیار نقش رقیق کمرنگ و کم‌اثری است و احزاب آن نقش جدی را که در نظام‌های مردم‌سالار وجود دارد، ایفا نمی‌کنند. اعتقاد دارم اعضای مجلس خبرگان رهبری می‌توانند در عرصه بالا بردن نقش احزاب و جدی‌سازی آن برای کادرسازی، نقش‌آفرینی کنند.
نظر شما :