گزارش‌های نشست خانه گفتگوی انتخابات در دانشگاه تهران – ۱۹
سخنان ۱۰ چهره علمی و سیاسی در خانه گفتگوی انتخابات؛ از پورمحمدی، حناچی و کولایی تا سیدمهدی هاشمی، زریبافان و فواد ایزدی
به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، دکتر حناچی، استاد دانشکدگان هنرهای زیبا دانشگاه تهران و شهردار سابق تهران، با بیان اینکه قطعاً انتخابات یکی از مولفه‌های اصلی امنیت ملی کشور است؛ گفت: «با این نگاه، شرکت در انتخابات با حق تعیین سرنوشت یک واجب است بنابراین رعایت مقدمه واجب نیز برعهده کسانی که برنامه‌ریزی می‌کنند واجب است؛ هم به جهت کمی و هم به جهت کیفی.»
وی افزود: «اگر شرایط را طوری فراهم کنیم که آحاد جامعه حس کنند نماینده‌ای برای پیگیری خواسته‌هایشان در مجلس حضور دارد و میزان تنوع افراد حاضر بتواند اقبال جامعه را تحریک کند، به طور طبیعی مشارکت هم افزایش پیدا خواهد کرد. در این انتخابات اگر مردم احساس کنند می‌توانند با انتخاب خود به مهار شدن مشکلات اقتصادی کمک کنند، قطعاً مشارکت حداکثری خواهیم داشت.»
دکتر کیومرث اشتریان، عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز گفت: «انتخابات یک نهادی است که می‌تواند مبارزه قدرت را در جامعه به نظم درآورد. نهاد انتخابات باید بتواند رگه‌های اصلی جریان‌های اجتماعی کشور را احیا و تقویت کند و آنها را به سازوکارهای منظم سیاسی و اجتماعی درآورد و آنها مبارزه قدرت کنند؛ مشارکت فرع بر این است.»
دکتر حسین ایمانی جاجرمی، عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، رقم خوردن مشارکت حداکثری در انتخابات‌ها را مستلزم ارتقای ظرفیت تحزب در کشور دانست و گفت: «الآن وقت آن است که احزاب بیایند و مانند تمام احزاب معمول دنیا کار کنند. چهار سال کار کنند تا شب انتخابات بهره‌اش را ببرند و نه اینکه شب انتخابات تازه به فکر بیفتند.»
احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی نیز با طرح انتقاداتی در حوزه‌های اقتصادی، محیط زیستی و غیره، گفت: «اگر قرار است اصلاحاتی انجام شود، این اصلاحات باید پیشا انتخاباتی باشد. راه باید به سمت اصلاح باشد و اصلاحات پلکانی و تدریجی است و ثبات را حفظ می‌کند.»
وی افزود: «صاحب این کشور همه هستند و همه ما حق مساوی داریم و به اندازه حقی که داریم هم باید حق رأی دادن داشته باشیم و هم حق در معرض رأی دیگران قرار گرفتن داشته باشیم. بر اساس رأی مساوی، مردم همه حق مشارکت داشته باشند، از جمله حق در معرض رأی قرار گرفتن؛ این تازه شروع اصلاحاتی است که می‌تواند به یک جایی منجر شود.»
سید مهدی هاشمی، رئیس کمیسیون زیربنایی و تولیدی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام و سرپرست وزارت کشور در دولت نهم، در واکنش به سخنان برخی حاضران در جلسه خانه گفتگوی انتخابات که مدعی «رویکرد حذفی» در دولت بودند، گفت: «ما علاوه بر خودتحریمی، خودتخریبی هم داریم. می‌بینیم که آدم‌های کارآمد یا بعضاً ناکارآمدی که در دولت قبل بودند، در این دولت هم هستند. اگر واقعاً خالص‌سازی بود که اینها نمی‌ماندند. اینقدر خودتخریبی نداشته باشیم.»
وی با بیان اینکه از شعار دانشگاه تهران برمی‌آید که رویکرد این جلسه ناظر بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی است، بیان داشت: «از مجموع اظهارات سخنرانان از طیف‌های سیاسی مختلف برمی‌آید که همه ما با مشارکت و امنیت و سلامت و رقابت موافق هستیم. اکنون باید چپ و راست و میانه‌رو و مستقل، هم قسم شویم و از اصول و مبانی نظام و انتخابات دفاع کنیم.»
مسعود زریبافان، دبیر هیات دولت در دولت نهم و معاون رئیس جمهور در دولت دهم نیز بیان داشت: «همه سخنرانان بر روی موضوع سرمایه اجتماعی که باعث امنیت، و امنیت باعث پیشرفت، و پیشرفت باعث حل مشکلات می‌شود اذعان داشتند. افزایش سرمایه اجتماعی هم با افزایش امید حاصل می‌شود. اگر دلمان برای کشور می‌سوزد نباید مردم را ناامید کنیم.»
وی در واکنش به اظهارات یکی از سخنرانان که میگفت چهره‌های دسته یک همفکر او تایید صلاحیت نشده‌اند، گفت: «دوستانی که مدعی مردمی بودن هستند، وقتی می‌آیند دوستان هم حزبی و هم جناحی خودشان را درجه یک و دو و سه می‌کنند، مردم را چه می‌کنند؟ چرا نیروی جوان را می‌گویید درجه ۳ است و بعد می‌گویید مردمی هستید؟!»
زریبافان با تاکید بر پرهیز از تخریب و فرافکنی، خاطرنشان کرد: «مسئولین کشور در جاهای مختلف، خود ما بوده‌ایم. جاهایمان عوض شده است، اما برخی از ما یک طوری صحبت می‌کنند که انگار همه ما از کره مریخ به زمین افتاده‌ایم و مشکلات از جاهای دیگر است.»
زریبافان همچنین در واکنش به سخنان برخی حاضران در جلسه خانه گفتگوی انتخابات که مدعی «رویکرد حذفی» در دولت بودند، بیان داشت: «فکر کنم جرم دولت فعلی نزد هوادارانش این است که چرا عوض نمی‌کنی و دست به مدیرانت نمی‌زنی؟ کسانی که از واژه خالص‌سازی استفاده می‌کنند، در دوره خودشان می‌گفتند هر کسی نسیم دوم خرداد بهش نخورده است باید بیرون برود.»
دکتر الهه کولایی، استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در این نشست خانه گفتگوی دانشگاه تهران بیان داشت: «فکر می‌کنم آرزوی ملت ایران ده‌ها سال و قبل و پس از انقلاب اسلامی، اجرای قانون و حاکم شدن قانون بوده است.»
کولایی پس از طرح انتقادات و بیان اظهاراتی درباره آنچه که تحت عنوان «وضعیت رسیدگی به مطالبات زنان در کشور»، «فعالیت برخی شوراها با حق قانونگذاری در کشور»، «عملکرد مجالس پیشین»، «بررسی صلاحیت‌ها»، «فرار نخبگان»، «فقر و آسیب‌های فقر» عنوان کرد، بیان داشت: «درصد بالایی از مردم به ما اعتراض می‌کنند، وقتی درباره ضرورت شرکت در انتخابات و کنش فعال در انتخابات صحبت می‌کنیم.»
استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در حالی که در نشست خانه گفتگوی انتخابات سخنرانی می‌کرد، گفت: «فضای انتخابات هست ولی فضای گفتگو در کشور نداریم و فعالیت برای احزاب در کشور مهیا نشده است.»
دکتر کولایی با بیان اینکه «فروپاشی اتحادیه شوری ارتباط مستقیم با پرده آهنین داشت.»، گفت: «ما نیازمند به یک پارادایم شیفت هستیم. ما باید میل به تغییر و آمادگی برای تغییر را در رفتارهای حکومت به مردم نشان دهیم. تا مجال اصلاح است از این فرصت استفاده کنیم که بقا و دوام نظام‌های سیاسی در گروی دیدن خواست و اراده مردم است و اینکه مردم چه می‌خواهند و چه می‌گویند؟»
دکتر زهره الهیان همچنین در واکنش به سخنان دکتر الهه کولایی که معتقد بود ما به پارادایم شیفت نیاز داریم، گفت: «من موافق فرمایش خانم دکتر کولایی هستم که ما نباید تحولات جامعه جهانی را نادیده بگیریم و نیاز به پارادایم شیفت داریم. اما خانم دکتر کولایی، تمدن غرب امروز نقاب از چهره انداخته و کنه تمدن غرب را در جنایت‌هایی که امروز در غزه و فلسطین دارد اتفاق می‌افتد، می‌بینیم. این پارادایم شیفیت قاعدتا آنی نخواهد بود که تمدن غرب طراحی کرده است بلکه این پارادایم شیفت باید بر اساس مقتضیات بومی و مبانی ناب اسلامی و مبانی ناب انسان‌شناختی و معرفتی خودمان و فرهنگ ایرانی اسلامی شکل بگیرد تا ما به سناریوی آینده مطلوب راه پیدا کنیم.»
وی افزود: «من فکر می‌کنم که قطعا اصلاحات برای رسیدن به آن آینده مطلوب نیاز است منتها این معنایش تعقیب تمدن غرب نیست بلکه معنایش توجه به داشته‌های درون در چارچوب مبانی بومی و معرفتی خودمان اما با نگاه تحولی است.»
حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی پورمحمدی، دبیرکل جامعه روحانیت مبارز نیز با قدردانی از برگزاری این نشست و امیدواری برای تداوم آن، گفت: «من چون یک مدیر اجرایی تقریباً درازمدت، همان چهل و چند ساله‌ای که آقای جهرمی (سخنگوی دولت) می‌گویند هستم و در عرصه‌های مختلف هم حضور داشتم، یک‌خورده ذهنم اجرایی و عملگرا و واقع‌گرا است. چند روزی به انتخابات بیشتر باقی نمانده است. مباحث نظری و تئوریک خیلی ارزنده است، باید هم بشود؛ چون ضعف جدی در این عرصه داریم و باید حتماً هم جبرانش کنیم زیرا نیاز جدی جامعه هم است، هم برای شنیدن و هم گفتن.»
وی خطاب به فعالان و چهره‌های سیاسی حاضر در نشست، افزود: «آیا راهی جز حضور و مشارکت مردم و حضور در انتخابات برای تحول و اصلاح پیدا می‌کنیم؟ بدیلی داریم یا نداریم؟ شاید شما بگویید این راه خیلی مثبت و موفق نیست ولی امیرالمئومنین (ع) می‌فرماید آدم عاقل آن کسی نیست که بین خوب و بد تشخیص دهد – این را که خیلی‌ها می‌توانند تشخیص دهند – آدم عاقل آن کسی است که بین بد و بدتر تشخیص دهد و قدرت انتخاب برای اینکه دچار بدتر نشود را داشته باشد. مردان بزرگ تاریخ و تحولات بزرگ تاریخ، زمانی اتفاق افتاده است که بدها را انتخاب کرده‌اند تا دچار بدترها نشوند، تا زمینه برای انتخاب خوب فراهم شود.»
حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی، این دیدگاه را منشأ تحول، امید و آموزش دانست و گفت: «قهر و فاصله گرفتن یعنی به سرنوشت خود، آینده و فرزندان لطمه زدن. هیچ وقت هیچ راهی را نرویم که هیچ مسیر امید در آن نباشد.»
دبیرکل جامعه روحانیت مبارز به فعالان سیاسی از برخی گرایش‌ها که منتقد روند و نتیجه بررسی صلاحیت نامزدها بودند، گفت: «در تهران ۳۵۰۰ نفر تاییدشده، ۳۰ نفر پیدا نمی‌کنند که بگویند اینها به اهداف و نگاه‌های ما نزدیک‌تر هستند. با این حرکت یک قدم به جلو حرکت کنید. این یک قدم عاقلانه است. ما حتماً باید به مردم امید و انگیزه دهیم، با فضای ناامیدی مبارزه کنیم، دعوت به مشارکت کنیم و واقع‌بین و واقع‌گرا فکر کنیم.»
دکتر فواد ایزدی، عضو هیات علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در سخنان خود بدون اینکه به نامی اشاره کند، نسبت به برخی سخنان شخصیت‌های سیاسی و اساتید حاضر در نشست واکنش نشان داد. دکتر ایزدی سخنان خود را اینگونه آغاز کرد: «فکر نمی‌کنم در هیچ کشور دیگری یک سری از نخبگان و اساتید و وزرای سابق دور هم جمع شوند و در مورد کشور خودشان در این سطحی که می‌بینیم صحبت کنند که الآن ما صحبت کردیم.»
دکتر ایزدی در واکنش به سخنانی که در قالب «انتخاب بین بد و بدتر» در جلسه مطرح شد، گفت: «در محیط‌های نخبگی، بد و بدتر نیست؛ یک چیزهای خوبی هم در کشور وجود دارد. که ما دور هم جمع می‌شویم و در حال و هوای بد و بدتر هستیم، آن چیزهای خوب را نمی‌بینیم. این دو دلیل دارد: دلیل اول این است که در حوزه مدیریت نخبگان در کشور دچار چالش هستیم. یعنی حزب نداریم. اگر بخواهیم حزب قوی در کشور داشته باشیم تا ۱۰ سال آینده هم نمی‌بینم آن را. ولی اینکه ما حزب نداریم، آیا نخبگان کشور ما باید رها باشند؟»
وی افزود: «دانشجوی من می‌گوید من جمهوری اسلامی را قبول دارم و خانواده شهید هم هستم و می‌خواهم در سیستم سیاسی پیشرفت کنم، چه کار باید کنم؟ من واقعاً جواب خوبی برایش ندارم. لابد باید به او بگویم که شما باید سیاستمدار مشهوری پیدا کنی و به او بچسبی، بلکه در این مسیر به جایی برسی… آیا نتیجه اینکه در یک کشوری حزب قوی وجود ندارد، این است که نخبگان باید رها شوند و سیستم مدیریت نخبگان را نداشته باشیم؟»
دکتر ایزدی همچنین در واکنش به سخنران دیگری که درباره فروپاشی شوروی و دلایل آن سخن گفت، اظهار داشت: «دغدغه وجهه کشور را در حوزه بین‌الملل داشته باشیم و از تجربیات مثل شوروی درس بگیرند منتها صحیح درس بگیریم و خیلی تحت تاثیر تبلیغات بیرونی قرار نگیریم. در نظریه‌های انقلاب در دنیا چه زمانی در یک کشور انقلاب می‌شود؟ زمانی که تعداد نخبه‌های بیرون حاکمیت از تعداد نخبگان درون حاکمیت بیشتر می‌شود. این حالت در سال ۱۳۵۷ در ایران حاصل شد و دانشجویان و خیلی از نخبگان ما خارج از حاکمیت بودند و تعداد نخبگان داخل حاکمیت کم شد و انقلاب شد.»
وی افزود: «مشکل دوم هم تاثیر تبلیغات بیرونی است. به نظرم و باورم این است که BBC و اینترنشنال و اینها واقعاً هدف اصلی‌شان عموم مردم نیستند بلکه هدف اصلی‌شان همین نخبگان داخل حکومت هستند که وضعیت کشور را بد ببینند. این دلیل فروپاشی شوروی بوده است. چرا شوروی فرو پاشید؟ نخبگان سیاسی شوروی نسبت به ساختار حاکمیتی خودشان بی‌اعتماد شدند و غربگرا و علاقمند به غرب شدند.»
نظر شما :