با حضور معاون وزیر علوم؛
سمپوزیوم روز بین‌المللی خودمراقبتی برگزار شد
در این سمپوزیوم که با همکاری مرکز مشاوره معاونت دانشجویی دانشگاه تهران و دفتر مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (نهم مرداد) برگزار شد، دکتر غلامرضا غفاری، معاون وزیر و رئیس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم با تأکید بر مقوله سلامت اجتماعی در دانشگاه‌ها گفت: «توجه به سلامت اجتماعی در دانشگاه‌ها هم برای درون نهاد دانشگاه و هم برای جامعه نقش تعیین کننده‌ای دارد. آنچه که امروزه در ارتباط با جهان فرهنگی، اجتماعی و سازندگان آن وجود دارد، وقتی از منظر بحث‌های مشاوره وارد می‌شویم به نظر می‌‌رسد که سهم و نقشی که کنش‌گران اجتماعی در این دو جهان دارند، بسیار تأثیرگذار است. در این راستا، موضوع خودمراقبتی که امروز و در این برنامه بررسی خواهد شد، بسیار مهم و قابل توجه است».
وی افزود: «بنا به ادبیاتی که در این عرصه مطرح است، اساساً خودمراقبتی به‌عنوان یک فرآیند اکتسابی شناخته می‌شود و به نوعی نسبت به آنچه که تحت عنوان دستاورد، اثبات خود و تقویت شبکه‌های ارتباطی مثبت می‌شناسیم و اهمیتی که مفهوم خودمراقبتی دارد، امروزه شاهد آن هستیم که سازمان‌های بین‌المللی و مجموعه‌هایی که نسبت به سلامت اجتماعی و پایداری اجتماعی در مقیاس‌های فردی و جمعی فعالیت دارند تا جایی پیش رفته‌اند که در سطح جهانی روزی را به نام خودمراقبتی تعریف کرده‌اند و البته باید گفت ضرورت این کار هم به شرایطی که امروزه در دوره مدرنیته با آن مواجه هستیم، باز می‌گردد».
دکتر غفاری تصریح کرد: «قطعاً مباحث مربوط به خودمراقبتی را می‌توان تقویت کرد، چرا که بر این باور هستیم که انسان موجودی است دارای استعداد که توانایی‌های بسیاری نیز دارد و بخشی از این توانایی‌ها به حیطه خودارزیابی مبتنی بر فکر و اندیشه باز می‌گردد. بر این اساس، می‌تواند امیال اولیه خود را به سطوح بالا و عالی ارتقا دهد و از این طریق بر مبنای نظام ترجیحاتی که شخصیت انسان را تعریف می‌کند وارد یک عرصه و میدانی شود که در آنجا طبیعتاً رفتار و کنشگری او می‌تواند منطقی‌تری باشد و به نوعی منجر به ارتقا کیفیت رفتارهای فردی، جمعی و اجتماعی شود».
معاون وزیر علوم در ادامه خاطرنشان کرد: «در صورت توجه به خودمراقبتی، زمینه برای ارزیابی‌های عمیق‌تر انسان فراهم می‌شود، همچنین نگاه خردمندانه در آن تقویت خواهد شد و انسان از سرگردانی‌ها نجات پیدا می‌کند، به تعبیری امکان درست اندیشیدن و درست دیدن و دستیابی به بینش صحیح برای او فراهم می‌شود. بر این اساس، توانایی‌های تازه‌تری برای فرد ایجاد می‌شود که در پرتو قدرت و توانمندی که به وجود می‌آید می‌تواند زندگی خود را وارد عرصه‌ها و مناسبت‌های جدیدتری که مبتنی بر نوعی نظم، ایستادگی و مقاومت آگاهانه است، بکند و حتی تلاش و کوشش خود را بر مدار آگاهی، محاسبه‌گری خردورزی و دیدن ابعاد و ساحت‌های چندگانه قرار دهد».
دکتر سعید حبیبا، معاون دانشجویی دانشگاه تهران، نیز در بخش دیگری از این برنامه گفت: «قرار بر این بود تا این نشست در ۲۴ جولای، یعنی همزمان با روز جهانی خودمراقبتی برگزار شود، اما به دلیل تعطیلی ناشی از بحران کرونا به تعویق افتاد. شعاری که برای امسال در نظر گرفته شده تحت عنوان «از امروز بیا قول خودمراقبتی بده» است. باید گفت موضوع خودمراقبتی به اندازه‌ای اهمیت دارد که برای آن یک تشکیلات بین‌المللی راه‌اندازی شده است »۰
وی افزود: «خودمراقبتی بهترین و ساده‌ترین روشی است که از طریق آن می‌توانیم سلامت خود را در ابعاد مختلف جسمانی، روحی، اجتماعی و معنوی حفظ کنیم. به همین جهت روزی تحت عنوان خودمراقبتی انتخاب شده است و کشورهای مختلف خود را موظف دانسته‌اند که در این راستا اقدا‌م‌هایی را انجام دهند. در واقع خودمراقبتی یک فعالیت دائمی، همیشگی و اثرگذار است، لذا افراد باید برای مراقبت از سلامت خود به آن توجه لازم را داشته باشند تا بتوانند از مزایا و پیامدهای مثبت آن بهره لازم را کسب کنند».
دکتر حبیبا در ادامه با اشاره به تعریف سازمان بهداشت جهانی از مفهوم خودمراقبتی تصریح کرد: «این سازمان، خودمراقبتی را توانایی افراد، خانواده‌ها و جوامع در ارتقا سلامت، پیشگیری از بیماری و سازگارشدن با شرایط بیماری که می‌تواند با کمک و یا بدون بهره‌گرفتن از یک متخصص باشد را تعریف کرده است. از این‌رو، در پاسداشت روز بین‌المللی خودمراقبتی علاوه بر اینکه افراد دعوت به رعایت مباحث خودمراقبتی فردی براساس ستون هفت‌گانه یعنی سواد سلامت، بهزیستی روان‌شناختی، فعالیت‌های بدنی، تغذیه سالم، اجتناب از خطر یا کاهش آن، بهداشت خواب و استفاده منطقی و مسئولانه از داروها و محصولات مکمل غذای می‌شوند، دولت‌ها هم یک وظیفه و رسالت مهمی را در بحث سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در این زمینه دارند که باید انجام دهند».
معاون دانشجویی دانشگاه تهران با بیان اینکه امسال در بزرگداشت خودمراقبتی بر تعهد فردی بسیار تأکید شده است، خاطرنشان کرد: «سازمان‌های مختلف، افراد را به اقدام‌های اثربخش در زمینه خودمراقبتی دعوت کرده‌اند، چون اگر در زمینه خودمراقبتی غفلت کنیم، به سادگی در معرض فرسودگی قرار می‌گیریم و قادر به شناسایی منابع استرس‌زا نمی‌شویم، به نحوی‌که امکان دارد هر روز به فرسایش ما افزوده شود که در نهایت منجر به این شود تا فرد به یک عنصر بی‌اثر برای خود و جامعه تبدیل شود. می‌توانیم برای خودمراقبتی دو بخش اصلی در نظر بگیریم، یکی بحث دانش نسبت به خودمراقبتی است که امروزه توسط صاحبنظران این موضوع تبیین می‌شود و دیگری خودگویی مثبت می‌باشد که از جمله مباحث مهمی است که باید از سوی کارشناسان مورد توجه قرار بگیرد».
وی در ادامه اظهار کرد: «پس می‌توان گفت منظور از دانش خودمراقبتی به‌عنوان یکی از بحث‌ها و محورهای اصلی این است که ما باید بتوانیم نیازهای واقعی خودمان را شناسایی کنیم. بدیهی است آنچه که به بازیابی ما کمک می‌کند می‌تواند از فردی به فرد دیگر بر اساس ترجیحات و اولویت‌های آنان متفاوت باشد. حوزه خودگویی مثبت نیز یکی از ارکان مهم بحث خودمراقبتی است که باید به آن توجه لازم را داشت، چرا که هیچ چیز به اندازه یک خودگویی منفی نمی‌تواند فرسایش روح و روان ما را به دنبال داشته باشد. به همین جهت است که توصیه شده در پنج حوزه عاطفی، جسمانی، اجتماعی، حرفه‌ای و معنوی وضعیت خود را بررسی کنیم و کیفیت آن را بسنجیم تا بتوانیم ضمن شناسایی عوامل فرساینده به انجام فعالیت‌هایی برای مراقبت از خود تلاش و همت کنیم».
دکتر حببیا با بیان اینکه موضوع خودمراقبتی از جمله مباحثی است که در دین مبین اسلام و آموزه‌های آن به‌صورت جدی توجه شده است، افزود: «در دین اسلام برای مسأله خودمراقبتی در حوزه سلامت اهمیت ویژه‌ای در نظر گرفته شده است و در آموزه‌های دینی، پیامبر اکرم (ص) وائمه دستورات بسیار مهمی را در این حوزه بیان کرده‌اند. همچنین در مباحث مربوط به تغذیه و آداب غذا خوردن، خواب، کار و تحرک و بهداشت فکری احادیث و روایات بسیار زیادی وجود دارد. در ادبیات ما هم همیشه گفته شده که فکر سالم در بدن سالم است. لذا، امیدواریم در این برنامه که امروز با حضور متخصصان و کارشناسان برگزار شده با بیان مطالب ارزنده اثرگذاری خوبی در خودمان، اطرافیان و جامعه داشته باشیم و بتوانیم بحث خودمراقبتی را به‌عنوان یک رویکردی جدی در جامعه ارائه دهیم».
نظر شما :