رئیس دانشگاه تهران: عالمان و اندیشمندان پشتوانه و میراث فرهنگی ملت‌ها هستند

در آئین نکوداشت هفت‌ دهه تلاش دکتر مهدی محقق، استاد پیشکسوت و فرهیخته دانشگاه تهران، در نشر و گسترش علم و ادب و فرهنگ ایران که امروز (۲۵ آبان) با حضور جمعی از مسئولان، اندیشمندان و صاحب‌نظران در تالار وحدت برگزار شد، دکتر محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران، گفت: «بسیار مایه خوشبختی و افتخار است که در این جلسه با شکوه حضور داریم، از دبیر کمیسیون ملی یونسکو در ایران که این فرصت ویژه را فراهم کرده‌اند، قدردانی می‌کنم».
وی تصریح کرد: «می‌توان گفت هر زمان که در دانشگاه تهران از مفاخر این دانشگاه، صحبت به میان آمده است، همواره نام دکتر محقق، صدرنشین افتخارات دانشگاه بوده است. همگان از خدمات و فعالیت‌های ارزنده ایشان در جامعه علمی ایران و جهان آگاهی دارند و امروز کار بسیار ارزشمندی صورت گرفته و من از طرف دانشگاه تهران تشکر و قدردانی می‌کنم».
دکتر نیلی احمدآبادی در ادامه سخنان خود اظهار کرد: «می‌خواهم در این فرصت محدود دیدگاه خود را نسبت به برگزاری این چنین مراسم‌هایی در بزرگداشت مفاخر کشور بیان دارم. در حال حاضر با توجه به شیوع بحران بیماری کرونا در کشور ما و البته تمامی جهان مشکلاتی زیادی ایجاد شده است و از همین مسئله می‌توان به نقش مهم عالمان، محققان و پژوهشگران پی برد».
رئیس دانشگاه تهران، با اشاره به تشکیل هیأت ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها از سوی رئیس جمهور برای بررسی سیلاب‌های سال ۹۸-۹۷ عنوان کرد: «بررسی نتایج این هیأت، یک رخداد بزرگی در آسیب‌شناسی و استفاده از ظرفیت‌های علمی کشور به همراه داشت. به طور معمول جامعه عمومی مباحث مربوط به تکنولوژی و خدمات را به خوبی درک می‌کند، ولی آنچه که در پشت این اتفاقات و رویدادها است، کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. در گزارش سیلاب، بیش از ۷۰۰ متخصص، صاحب‌نظر و پژوهشگر جهت بررسی علمی موضوع حضور داشتند و بر اساس تحقیق‌های به‌عمل آمده دریافتیم، گر چه این مشکل می‌تواند مربوط به حوزه‌های مدیریتی، خدمات و تکنولوژی باشد، ولی در ورای این مسائل باید حوادث دیگری نیز رقم بخورد تا بعدها تکنولوژی و خدمات بتوانند به درستی مشکلات کشور را حل کنند».
وی با بیان اینکه صرف ارائه یافته‌های تکنولوژی و خدمات نمی‌تواند مشکلات جامعه را حل کند، افزود: «فرهنگ، دانش و آگاهی عمومی است که یک ملت را می‌سازد و آن را به شکوه و بزرگی می‌رساند. بحران کرونا در دیدگاه نخست یک موضوع بهداشتی و پزشکی به حساب می‌آمد و تلاش شد تا فقط از این منظر حل شود و امروزه مشخص شده، گرچه حوزه‌های زیادی باید برای حل آن مشارکت داشته باشند، اما این بحران، بیشتر یک مشکل اجتماعی و ساختاری است».
دکتر نیلی احمد آبادی، ادیبان، عالمان و اندیشمندان را به‌عنوان پشتوانه و میراث فرهنگی ملت‌ها توصیف کرد و گفت: «با بررسی در زمینه تاریخ تمدن ایران ملاحظه می‌شود، آنچه که کشور و مردم ما را به‌عنوان یک ملت حفظ کرده بیش از همه نقش دانشمندان، عالمان و فرهنگ‌سازان بوده است. یک ملت وقتی ملت خواهد بود که موضوعاتی برای افتخار کردن و تعامل داشته باشد. ادیبان و عالمان برای ما فرهنگ می‌سازند، افتخار می‌آفرینند، تعامل و با هم بودن را تعلیم می‌دهند و آنان پشتوانه تمدن‌ها و ملت‌ها هستند. لذا ما باید در کشورمان به این مفاخر بیشتر بها دهیم، البته این ارزش‌دادن فقط نباید در قالب برگزاری مراسم بزرگداشت باشد، بلکه باید سخنان، یافته‌ها و آموزه‌های آنان را نیز در عمل به کار بگیریم».
رئیس دانشگاه تهران، با تأکید بر اهمیت علم در توسعه و پیشرفت کشورها اظهار کرد: «با بررسی و تأمل مشخص می‌شود، امروزه در دنیا هر کشوری که پیشرفت داشته، موفق بوده، توانسته رضایت مردم خود را جلب کند و در برابر آسیب‌ها مقاومت بکند، نقش علم، در آن کشورها پررنگ‌تر و مؤثرتر بوده است. در حال حاضر توجه ما به علوم پایه، انسانی و اجتماعی کاهش پیدا کرده است و این موضوع باید به‌عنوان یک نگرانی مورد توجه قرار بگیرد. وقتی ما به تقاضای ورود در دانشگاه‌ها نگاه می‌کنیم، این نگرانی بیشتر می‌شود که لازم است راهکارهای ویژه‌ای برای متعادل کردن تقاضاها و توسعه علمی کشور از سوی تمامی تصمیم‌گیران و تصمیم سازان کشور اتخاذ شود».
وی در پایان سخنان خود با تبیین شخصیت علمی و فعالیت‌های ارزنده دکتر محقق خاطرنشان کرد: «امیدوارم امروز و به بهانه برگزاری این مراسم نکوداشت، بار دیگر در زمینه موضوع‌های مطرح شده فکر کنیم تا بتوانیم راهکارهای لازم را به دست آوریم. در جایی که ما به روابط بین‌الملل بها می‌دهیم، دکتر محقق، به تنهایی یکی از پایه‌گذاران مهم در روابط بین دانشگاهی در حوزه علوم انسانی، اجتماعی و ساختارمند کردن این روابط بوده‌اند. ایشان در بسیاری از حوزه‌ها عالمانه وارد شده‌اند، به طور معمول وقتی ما کاری را گسترده می‌کنیم از عمق آن می‌کاهیم و به وسعت می‌افزاییم، کار کردن در عمق و وسعت زیاد، نشان‌دهنده هوش سرشار و علاقه مفرط به علم و دانش است. ما به وجود استاد محقق افتخار می‌کنیم و امیدواریم همچنان بتوانیم از توانمندی‌ها و ظرفیت این استاد فرهیخته بهره ببریم».
در ادامه این آئین نکوداشت، استادان و صاحب‌نظران درباره خصوصیات بارز علمی و اخلاقی این استاد گرانقدر به ایراد سخنرانی پرداختند. همچنین از نشان عالی کمیسیون ملی یونسکو -ایران، ویژه دکتر مهدی محقق و تمبر یادمان نکوداشت هفت دهه خدمات فرهنگی و ادبی وی رونمایی به عمل آمد. از سوی رئیس دانشگاه تهران، نیز لوح تقدیر و هدیه به این استاد فرهیخته اعطا شد.
کمیسیون ملی یونسکو – ایران، طی سال‌های گذشته با راه‌اندازی برنامه‌ای به نام «تماشای خورشید» ثابت‌قدمی و تلاش نام‌آوران حوزه فکر، قلم، اندیشه و هنر را همواره گرامی داشته است و برگزاری این نکوداشت در راستای وظایف این کمیسیون، در بزرگداشت مروجان علم و فرهنگ و آموزش بوده است.
دکتر مهدی محقق (۱۳۰۸)، نویسنده، ادیب، فقیه، مجتهد، نسخه‌پژوه و پژوهشگر تاریخ پزشکی اسلامی، مصحح و شارح کتب ادبی، فلسفی و فقهی از استادان پیشکسوت و فرهیخته دانشگاه تهران هستند. ایشان مدرک دکتری الهیات و معارف اسلامی و دکتری زبان و ادبیات فارسی را از دانشگاه تهران اخذ کردند. بنیان‌گذاری دائرةالمعارف تشیع، عضویت هیأت امنای بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، ریاست انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، مدیریت مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران دانشگاه مک‌گیل و عضویت پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی را می‌توان از جمله فعالیت‌های این استاد فرهیخته و اندیشمند برشمرد.