نشست تخصصی «مروری بر پژوهش‌های نسخه‌شناسی اوستا» در دانشگاه تهران برگزار شد
به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران به نقل از دانشکده ادبیات و علوم انسانی، نشست تخصصی «مروری بر پژوهش‌های نسخه‌شناسی اوستا» به همراه بزرگداشت پروفسور آلبرتو کانترا، استاد نسخه‌شناسی دانشگاه برلین و رئیس دپارتمان زبانشناسی تاریخی دانشگاه سالامانکا در اسپانیا و همچنین رئیس آرشیو دیجیتالی اوستا، به همت دبیرخانه همایش‌ها و همکاری‌های علمی معاونت پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و همکاری مؤسسه نگارستان اندیشه، ۱۳ مهر ۱۳۹۸ در تالار استاد باستانی‌پاریزی دانشکده ادبیات برگزار شد.
در ابتدای این نشست سوسن اصیلی، مدیر بخش نسخ خطی و مرکز اسناد کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، گفت: «نسخه خطی وندیداد دارای متن کامل ویسپرد و بخش اصلی یسناست. حاشیه دست‌نویس نیز به زند نوشته شده است. کاتب دست‌نویس وندیداد شناخته شده و از دستبردهای زمان به دور مانده است. بنابراین از ارزش بسیاری برخوردار است. روشن بودن شناسنامه کتاب و اینکه از زمان کتابت تاکنون در خانواده‌ای از موبدان نگهداری شده، نه تنها اصیل بودن دست‌نویس وندیداد را نشان می‌دهد، بلکه بر ارزش و اهمیت آن نیز می‌افزاید».
وی افزود: «این نسخه خطی تاریخ کتابت ندارد و بر اساس تاریخ وفات در نسخه تاریخ کتابت باید پیش از ۱۰۶۸ هجری قمری باشد. این نسخه از دستور بهرام است که در انتهای آن مهر بیضی شکل موبد کیومرث جهانبخش به چشم می‌خورد. ابتدای نسخه افتاده ولی در انتها کامل است».
مدیر بخش نسخ خطی و مرکز اسناد کتابخانه مرکزی، در ادامه بیان کرد: «یکی از ویژگی‌های نسخه مرمت‌های سنتی می‌باشد که در این نسخهها صورت گرفته است. روی برخی کلمات یک تکه کاغذ زده شده و سپس مرمت شده و در بیشتر صفحات نسخهها کاغذ جدیدی چسبانده شده است».
سپس سالومه غلامی، پژوهشگر اوستاشناس دانشگاه گوته فرانکفورت آلمان، در سخنانی به دستاوردهای نوین در دانش نسخه‌شناسی اوستا اشاره کرد و گفت: «نسخه‌های اوستا از چند جهت برای ما اهمیت دارند؛ نخست اینکه تنها سند زبان اوستایی هستند. دوم اینکه نسخهها شیوه اجرای مراسم مذهبی و دینی را توسط موبدان نشان می‌دهد که امروزه هم زنده و در جریان است. همچنین در انجامه‌ها و سالنماهای خود حاوی اطلاعات بسیار ارزشمندی درباره کاتبان و خاندان‌های زرتشتی هستند».
به گفته وی نسخه اوستا مانند دفترچه خاطرات افرادی است که نسخهها را دیده و یادداشت‌های بسیاری روی آن نوشته‌اند. مانند قراردادها، تاریخ تولد و مرگ افرادی که در خانواده‌های زرتشتی زندگی می‌کردند.
بهرام برومندامین، پژوهشگر نسخه‌های خطی و اوستا، نیز در سخنانی با اشاره به دلنوشته‌های کاتبان در دست‌نویس‌های اوستا تصریح کرد: «در گوشه و کنار نسخهها یادداشت‌های بسیاری نوشته شده است. این‌ها را بیشتر دلنوشته نامیده‌ام زیرا این نوشته‌ها ارتباطی به متن اصلی ندارند و در طول زمان به این نسخهها افزوده شده است. برخی توسط کاتبان اولیه نسخه نوشته شده‌اند و برخی نیز توسط مالکان بعدی نسخهها تحریر شده است». وی افزود: «برخی از کاتبان در مراسم آئینی و دینی از این نسخهها استفاده می‌کردند و یادداشت‌هایی بر آن می‌نوشتند که در مراسم این عبارت را دوبار یا سه بار بخوانید. تعداد این دل نوشته‌ها و یادگاری‌نویسی‌ها بسیار زیاد است که به تبار کاتب نیز اشاره شده است. ثبت تاریخ تولدها، مرگ‌ها و همچنین نسب کاتبان در این نسخهها بسیار زیاد است. همچنین شکل‌نوشته‌هایی مانند پرندگان و حیوانات اساطیری در این نسخهها فراوان است که نیاز به بازبینی دارند».
در پایان نشست پروفسور آلبرتو کانترا، استاد نسخه‌شناسی دانشگاه برلین و رئیس دپارتمان زبانشناسی تاریخی دانشگاه سالامانکا در اسپانیا سخنرانی کرد.
پروفسور آلبرتو کانترا، رئیس پروژه مرکز آرشیو دیجیتالی اوستا است که با هدف گردآوری و تطبیق نسخه‌های خطی اوستا راه‌اندازی شده است. با توجه به اینکه آخرین ویرایش موجود اوستا توسط گلدنر، پژوهشگر آلمانی در قرن ۱۹ میلادی صورت گرفته است و البته به دلایلی چون در دسترس نبودن برخی نسخ اوستا در زمان گلدنر، بررسی نکردن اصل بسیاری از نسخ و استفاده از کپی‌های جمع‌آوری شده، اشتباهاتی که ناخودآگاه در این بررسی صورت گرفته است و تفاوت روش بررسی نسخ خطی در حال حاضر نسبت به قرن ۱۹، پروفسور آلبرتو کانترا تصمیم به ایجاد مرکز آرشیو دیجیتالی اوستا گرفته است تا به جمع‌آوری و نسخه‌برداری از نسخه‌های اوستا به صورت دیجیتالی بپردازد و آن را برای عموم پژوهشگران منتشر کند، که بر این اساس بررسی نسخه‌های دیجیتالی توسط نرم‌افزارها آسان‌تر انجام می‌شود.
برای مشاهده کامل خبر اینجا کلیک کنید.
نظر شما :