دکتر سیداحمدرضا خضری: استاد دینانی اسرار و رموز فلسفه را مردمی کرد

دکتر سید احمدرضا خضری، مشاور رئیس دانشگاه و مدیر کل حوزه ریاست و روابط‌عمومی دانشگاه تهران به عنوان یکی از سخنرانان این مراسم با اشاره به اینکه سخنرانی وی درباره دکتر دینانی سومین توفیق است، گفت: «اولین سخنرانی بنده درباره استاد دینانی در سال ۱۳۷۲ در دانشگاه زنجان ارائه شد جایی که استاد را برای سخنرانی در جمع دانشجویان آن دانشگاه دعوت کرده بودیم و ایشان با سخنرانی عالمانه خود موجی از شور را در میان دانشجویان برانگیخت. سخنرانی دوم بنده در دانشگاه کمپلوتنسه اسپانیا به مناسبت حضور ایشان در کنگره مولوی بود که باز هم سخنرانی ایشان مورد توجه اسپانیایی‌ها قرار گرفت و این بار سوم است. امیدوارم عمر استاد چنان طولانی باشد که این تکرارها به اعداد مقدس هفتم، چهاردهم و حتی چهلم برسد».

وی دانش سرشار، شخصیت ممتاز، منطق استوار، بیان شیوا و ابهت مثال‌زدنی استاد دینانی را از دلایلی دانست که باعث می‌شود دانشجویان شیفته استاد شوند.

استاد دانشگاه تهران تأکید کرد: «وقتی بنده و امثال بنده از ایشان تعریف می‌کنیم در واقع خود را مدح می‌کنیم و اگر قرار باشد به عنوان شاگرد ایشان و به نمایندگی از دانشگاه تهران به‌عنوان نماد آموزش عالی کشور با کهکشانی از استادان و فرهیختگانش در باره ایشان سخن بگویم باید به کوتاهی عرض می‌کنم که آنچه استاد را بر صدر نشانده تا امروز بر صدر نشیند و قدر بیند، آموختن درست تحصیلات حوزوی و دانشگاهی و درآمیختن این دو با یکدیگر است و این‌گونه ایشان عصاره آن آموزه‌ها و میراث علمی دانشگاهی و حوزوی شدند. نکته دیگر اتکا بر خرد و خردورزی و بهره‌مندی از جهان‌بینی گسترده است».

دکتر خضری در ادامه سخنان خود درباره جهان‌بینی دکتر دینانی افزود: «استاد نه تنها جهان‌بینی اسلامی که فلاسفه بعد از اسلام بر آن تأکید می‌ورزیدند و خرد و دانش و اندیشه و بینش خود را بر آن متکی می‌کردند که بر جهان‌بینی ایرانی و یونانی نیز اتکا داشته اند. ایشان میراث ایرانی را در شیخ اشراق خلاصه کردند و بخش زیادی از عمر خود را صرف این موضوع کردند، همچنان که میراث اسلامی را در شیخ الرئیس و با فراست و هوشمندی میراث یونانی را در اندیشه ابن رشد خلاصه کرده و این سه تفکر را درهم‌آمیختند که محصول آن استاد دینانی شده است».

وی استاد دینانی را یکی از پاسداران زبان فارسی توصیف کرد و افزود: «هرچند ایشان عربی را خوب می‌دانند، خوب حرف می‌زنند و خوب می‌نویسند، ولی تأکید دارند که باید به زبان فارسی نوشت و درواقع ایشان یکی از پاسداران زبان فارسی هستند».

استاد دانشگاه تهران، در پایان به مردمی کردن فلسفه توسط استاد اشاره کرد و گفت: «استاد دینانی اسرار و رموز فلسفه را با هوشمندی، بیان زیبا و پختگی مردمی کرد، درحالی که قدما و بسیاری در حال حاضر معتقدند که نباید فلسفه را به هر کسی آموخت، ولی وقتی گفته‌ها و بیانات ایشان به فضای مجازی کشیده می‌شود، موجی از شور و احساس و هویت ملی ایجاد می‌کند که این نشان‌دهنده این است که خداوند این نعمت را هم به ایشان داده که بتوانند فلسفه را مردمی کنند».

در این مراسم دکتر حسن بلخاری، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نیز در توصیف استاد دینانی گفت: «بیش از نیم‌قرن تلاش‌های مجدانه و گرانقدر او یقیناً در زنده نگه داشتن میراث بزرگ فلسفی، حکمی و کلامی فرهنگ درخشان اسلامی بسیار مؤثر و کارساز بوده است. تأملات او هم‌زمان بر سه جریان قَدَر فکری در جهان اسلام یعنی روش‌های فکری بزرگانی چون شیخ اشراق، خواجه نصیرالدین طوسی و ابن‌رشد این معنا را به کمال نشان می‌دهد».

وی افزود: «ذهن اندیشنده‌ای که بتواند در ظرف اندیشۀ خود، شیخ اشراق، ابن‌رشد و خواجه نصیر را کنار هم بنشاند (البته اضافه کنید به این لیست مولانا، ابن‌عربی و ملاصدرا را) این ذهن فراتر از تقسیمات رایج و شایع جهان حکمت و فلسفه عمل می‌کند. شاید دکتر دینانی در ذهن خود به اعتباری بودن این تقسیمات رسیده است».

همچنین در این مراسم دکتر غلامرضا اعوانی، عضو پیوسته فرهنگستان علوم؛ دکتر نجفقلی حبیبی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران؛ منوچهر صدوقی‌سها، عضو شورای علمی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به ایراد سخنرانی پرداختند.