مراسم آغاز سال تحصیلی با حضور رئیس جمهور در دانشگاه تهران برگزار شد

۱۵ مهر ۱۳۹۶ | ۱۴:۴۳ کد : ۴۶۴۰ اخبار
تعداد بازدید:۱۵۶۸۵

مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و فناوری کشور ۱۵ مهر ۱۳۹۶ با حضور رئیس جمهور در دانشگاه تهران برگزار شد.‌

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، در این مراسم که با حضور مسئولان کشوری و دانشگاهی برگزار شد، رئیس جمهور گفت: «بسیار خوشحالم که در آغاز سال تحصیلی ۹۷-۹۶ در محضر شما استادان و دانشجویان هستم و آغاز سال تحصیلی را تبریک و تهنیت عرض می‌کنم. برای ما آغاز مهر ماه و شروع تحصیلات دوران ابتدایی و دانشگاهی بسیار حائز اهمیت است».

دکتر حسن روحانی با اظهار اینکه هر چه در کشور و هر توانایی که داریم از علم است، بیان کرد: «همه توانمندی‌های ما از علم و دانش و دانایی است و امسال مهر ماه مصادف با ایام سوگواری سالار شهیدان و یارانش شده که بزرگ‌ترین منبع فرهنگی و انگیزشی برای جامعه ما در مسیر معنویت، استقامت و اصلاح است. حادثه عاشورا و فرهنگ مکتب امام حسین یک تابلوی کامل با همه دقت‌ها و ظرافت‌هاست منتهی ما فقط به یک گوشه‌ای از این تابلو نظر می‌افکنیم».

وی افزود: «آزادی، آزادگی، ایستادگی، ایثار و استقامت بخشی از این تابلوی بزرگ است و ادب، اخلاق، صلح، دوستی، دلسوزی حتی برای دشمنان و اصلاح جامعه بخش دیگری از این تابلو است که کمتر به آن توجه می‌کنیم. قبل از اینکه امام حسین قیامی را آغاز کند اول با حاکم مدینه سخن گفت و استدلال کرد و دلیل بیعت نکردن خود را بیان داشت. پس از خروج از مدینه ماه‌ها در مکه با گروه‌های مختلف سخن گفت و ملاقات کرد و سپس در یک مقطعی از مکه خارج شد و فرمودند به دلیل اینکه حرمت حرم شکسته نشود، خارج می‌شوم».

دکتر روحانی با اشاره به روایاتی در پاسداشت حرمت و آبروی مؤمن و همسنگی آن با حرمت کعبه، گفت: «چقدر در جامعه ما جایگاه و حرمت افراد خدوم و خدمتگزار مردم توسط برخی از قلم‌ها و زبان‌ها شکسته می‌شود. دانشگاه برای این است که ما با مکتب امام حسین (ع) آشناتر بشویم و این مکتب را به اذهان جامعه منتقل کنیم. ما باید از همه ابعاد زندگی امام حسین اخلاق، مروت، مردانگی، فتوت، احترام و گذشت بیاموزیم. دانشگاه بزرگ‌ترین مکتب آموزشی، معلم ما و بزرگ‌ترین عامل برای وحدت و امنیت ملی است».

رئیس جمهور خاطر نشان کرد: «همه به احترام امام حسین به پا می‌خیزند و خیلی نباید وارد جزئیات بشویم اساس مسئله مهم است. پیوند یک ملت با یک فرهنگ و تمام دانشگاه همین است. دانشگاه پیوند جامعه با فرهنگ متعالی بشریت است. دانشگاه محل گذار بوده است همیشه از یک جامعه با شرایط استبدادی به سمت جامعه آزاد و مستقل از یک جامعه استثمار شده به سمت استقلال و از شرایط انحصاری به شایستگی‌ها و برجستگی‌های علمی افراد جامعه بوده است».

وی با تاکید بر اینکه در بحث مدیریتی جامعه انحصار وجود ندارد و مسئولان بر اساس شایستگی‌ها انتخاب می‌شوند عنوان کرد: «در انتخاب وزیر، مدیرکل و یا استاد و رئیس دانشگاه نباید حسب و نسب آن‌ها بررسی شود. بلکه آنچه که مهم است شایستگی‌های خود فرد است، که در کشور دو رکن حوزه و دانشگاه این کار را انجام دادند. دانشگاه متولی تربیت مدیران جامعه است. شما دانشگاهیان تربیت کننده مدیران جامعه و حل‌المسائل برای مسائل و معضلات جامعه هستید».

رئیس جمهور تصریح کرد: «اساس علم و دانشگاه و مقام استادان بر مبنای رقابت است. اما خیلی چیزهای دیگر مدخلیت دارد که ما دخالت نمی‌دهیم استادی که جزوه امسال آن با ده سال گذشته‌اش تغییر چندانی نکرده آیا این استاد باید رتبه بالایی بگیرد یا استادی که مدام در حال علم و دانش‌ورزی است. هیچ وقت ما در علم متوقف نمی‌شویم و نمی‌توانیم بگوییم رسیدیم، عالم شدیم و عالم تر نخواهیم شد».

دکتر روحانی با بیان اینکه دانشگاه تهران همیشه پرآوازه بوده، هست و خواهد ماند، گفت‌: «در سطح کشور یک رقابت ناسالم بین جناح‌های سیاسی درست کرده‌ایم. در انتخابات هرکس از هر جناحی که شرکت کرده به خاطر مشارکت باید جایزه بگیرد. در سال‌های ۹۲، ۹۴ و ۹۶ تجربه کردیم بگذاریم یک رقابت آزاد در جامعه باشد. در اقتصاد، علم و مدیریت انحصار خطرناک است. نقد باید آزاد باشد خصوصاً در دانشگاه‌ها در جایی که نقد دلسوزانه می‌شود باید تشویق صورت گیرد».

رئیس جمهور تصریح کرد: «در حال حاضر موضوعی که مطرح می‌شود این است که دانشجویانی که فارغ‌التحصیل می‌شوند چرا شغل ندارند. ما باید بدانیم که برای چه شغلی به دانشگاه نیاز داریم، مگر هر شغلی نیازمند دانشگاه و تحصیلات تکمیلی است. مدیریت نیروی انسانی بر اساس هرم باید باشد نه استوانه. در دنیا کشورهای مختلف بررسی کرده‌اند که چند درصد مشاغل نیاز به تحصیلات دانشگاهی و تکمیلی دارند. خیلی مهم است که ما دانشگاه را بر مبنای نیاز جامعه و رفع مشکلات آن تنظیم کنیم، البته این بدان معنی نیست که همه این‌ها تنظیم شد دیگر مشکلی برای اشتغال نیست. همان گونه که اطلاع دارید، بیش از یک درصد بیکاری نسبت به سال گذشته کم شده است که یک موفقیت است البته به معنای وضع مطلوب نیست، اما نشان می‌دهد که مسیر درستی را انتخاب کرده‌ایم».

دکتر روحانی در ادامه سخنان خود گفت: «می‌خواهم به امید دادن به نسل جوان برای آینده کشور تاکید کنم. ما ملتی بزرگ و دارای فرهنگ بسیار غنی و سوابق علمی بزرگ در طول تاریخ هستیم. امروز دانشگاهیان و دانشجویان در مسائل روز باید پیشرو باشند. من نمی‌خواهم بگویم دانشجو دیپلمات است اما باید مسائل سیاسی جامعه را خوب بداند و نقد کند. نگذاریم عده‌ای جامعه ما را نسبت به آینده مأیوس کنند و کار ارزشمند ملت ما را زیر سوال ببرند».

وی در ادامه افزود: «چرا بعضی‌ها از اینکه کشور دچار مشکل شود، خوشحال می‌شوند و نان خود را در دعوا می‌بینند؟ چرا باید نزاع داشته باشیم؟ ما باید نظرات مختلف را ارائه دهیم اما در منافع ملی هم‌صدا و هم‌نظر باشیم. ما در مذاکرات هسته‌ای و در توافق برجام به مواردی غیر قابل بازگشت رسیدیم، در مذاکرات هسته‌ای قدرت سیاسی‌مان را برای جهانیان روشن کردیم. نشان دادیم که دیپلمات‌های ما آنقدر قوی هستند که با شش قدرت جهان حرف بزنند و به توافق دست یابند، توافقی که طرف مقابل می‌گوید ما فریب خورده‌ایم. البته این حرف هم نادرست است و مبنای توافق برد برد بوده است».

رئیس جمهور با اظهار اینکه در سازمان ملل بیش از ۱۹۰ کشور جهان گفته ما را تأیید می‌کردند به جز آمریکا و اسرائیل، گفت: «این پیروزی ما در صحنه دیپلماسی جهان است. برجام پیروزی اخلاقی ما بود و راست‌گویی ما را در جهان ثابت کرد و این در تاریخ ماندگار و غیر قابل برگشت است. قطعنامه سازمان ملل که سال‌ها علیه ما بود لغو شد و این پیروزی حقوقی ما است».

دکتر روحانی خاطر نشان کرد: «در زمینه اقتصادی، سرمایه گذاری و اخذ فناوری موفقیت‌هایی به دست آوردیم حقوق هسته‌ای را تثبیت کرده‌ایم که این‌ها برگشت ناپذیرند. چرا عده‌ای نادرست با مردم حرف می‌زنند؟ امروز اگر آمریکا حرفی بزند همه دنیا آن را محکوم می‌کنند نه ایران را. یکی از وظایف دانشگاه وظیفه سیاسی و واقعیت‌ها را برای مردم گفتن است. ما امروز باید در تعامل با دنیا باشیم، کشور ما معضلات و مشکلاتی دارد حل این معضلات به عهده همه مسئولان و مردم است اما دانشگاه به خاطر جایگاه علم و دانش وظیفه سنگین‌تری را به عهده دارد».

وی با اشاره به مشکلات زیست محیطی، اقتصادی، بانکی، کمبود آب، و صندوق‌های بازنشستگی و با بیان اینکه دولت دو رقم را در سال پرداخت می‌کند، گفت: «حدود ۴۰ تا ۴۵ هزار میلیارد تومان از بودجه دولت به صندوق بازنشستگی کمک می‌شود و ۴۰ هزار میلیارد تومان یارانه می‌دهیم یعنی بخشی از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه دولت از دست می‌رود. مشکلاتی که کشور با آن مواجه است مربوط به دولت یازدهم و دوازدهم نیست. این مشکلات روی توجه دولت به دانشگاه‌ها تأثیر می‌گذارد. من قبول دارم که دولت باید به دانشگاه کمک کند اما از آن طرف هم توقع دارم همه دانشگاهیان معضلات کشور را معضلات دولت ندانند و با امید به آینده برای حل مشکلات دست به دست یکدیگر دهیم».

در ابتدای این مراسم دکتر محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران، با بیان اینکه من مایل هستم در آغاز سخنان خود بابت دو موضوع مشخص به نمایندگی از دانشگاهیان از رئیس جمهور محترم، دولت و سایر دستگاه‌ها تشکر کنم، گفت: «نخست ادامه عملکرد مطلوب دولت محترم در سیاست خارجی با هدایت مقام معظم رهبری است. این سیاست که همانا پافشاری بر حقوق حقه و منطقی ملت ایران و پیگیری و مطالبه این حقوق همراه با تعامل و گفت‌وگو با جهان بوده است باعث شد تا دولت‌هایی که به دنبال انزوای جمهوری اسلامی ایران بودند، خود در انزوا قرار گیرند».

وی افزود: «در سایه این سیاست‌ها مراودات بین دانشگاهی و تبادلات فناورانه روان‌تر شده است، شاخص دستاوردهای علمی و بین‌المللی ایران، تبادلات دانشجو و استاد و برنامه‌های مشترک به میزان زیادی افزایش یافته است. موضوع دیگری که نشان از توجه دولت و مجلس به مراکز آموزش عالی دارد تصویب قانون اداره دانشگاه‌ها به شکل هیأت امنایی در قالب احکام دائمی برنامه ششم توسعه کشور است. این قانون به این مراکز کمک خواهد کرد تا بتوانند حداکثر توان خود را در جهت توسعه علمی و توسعه پایدار کشور به کار برده وظایف و مسئولیت‌هایی را که در برنامه ششم برای دانشگاه‌ها تعیین شده است به خوبی و درستی انجام دهند».

دکتر نیلی احمدآبادی در ادامه خاطر نشان کرد: «البته با عنایت به توانمندی‌های این مراکز علمی اطمینان داریم انجام این مأموریت‌ها کف توانمندی آنهاست ولی برای آنکه دانشگاه‌ها بتوانند به این مطالبات پاسخ سریع و دقیق بدهند نیازمند تمهیدات دیگری نیز هستیم که از جمله این تمهیدات غلبه بر چالش نبود یک ساختار واحد راهبردی و سیاستگذاری در حوزه آموزش عالی، علم و فناوری است».

رئیس دانشگاه تهران با اشاره به تفکیک آموزش عالی بین آموزش پزشکی و سایر گروه‌های آموزشی در وزارت عتف گفت: «علیرغم همکاری بسیار خوبی که بین دو وزارتخانه ذیربط و دانشگاه‌های دو طرف و معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری وجود دارد، این جدایی عملاً کشو را از یک پتانسیل هم‌افزایی ارزشمند محروم کرده و اگر به فرض در دهه اول انقلاب این تفکیک ضرورت داشت امروز توجیهی برای ادامه این وضع وجود ندارد، همانگونه که در سایر کشورها هم این رویه ملاحظه نمی‌شود».

وی با اظهار اینکه رتبه علمی کشور در سال‌های اخیر بسیار بهبود یافته و تعداد بیشتری از دانشگاه‌های کشور در فهرست دانشگاه‌های معتبر جهان قرار گرفته‌اند، گفت: «قطعا در صورت یکپارچگی در آموزش عالی رتبه دانشگاه‌های جامعه ایران بسیار بهتر از این می‌بود و دستاوردهای علمی و فناورانه بسیار بیشتری نصیب کشورمی‌شد».

رئیس دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: «در مورد جذب هیأت علمی، برنامه‌ریزی درسی و حوزه فناوری نیز ابهامات و واگذاری‌هایی وجود دارد که به گمان ما نیاز به بازنگری دارد و شاید یکی از پیچیدگی‌های معرفی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم همین عدم تناسب اختیارات و وظایف این وزارتخانه باشد، اگر چه می‌تواند دلایل دیگری هم داشته باشد».

دکتر نیلی احمدآبادی در ادامه با بیان اینکه ذکر این اشکالات به معنی نقد عملکرد مسئولان و مدیران نیست، بلکه راه‌کاری برای مدیریت بهینه منابع محدود کشور است، عنوان کرد: «موضوع دیگری که بیان آن را لازم می‌دانم پدیده عدم توازن در تعدد شرکت‌کنندگان بر حسب گروه‌های آموزشی در آزمون سراسری است که می‌تواند تهدیدی جدی برای آینده کشور باشد».

وی افزود: در سال جاری ۱۳ درصد شرکت کنندگان در گروه آزمایشی ریاضی و فنی، ۵۱ درصد در گروه آزمایشی علوم تجربی و حدود ۱۸ درصد در گروه آزمایشی علوم انسانی به رقابت پرداختند، در حالی که ظرفیت پذیرش به ترتیب ۳۱، ۲۰ و ۴۲ درصد بوده که نه تنها نشان از عدم تناسب در برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در آموزش و پرورش و آموزش عالی دارد، بلکه این پدیده موجب سرخوردگی بخش بزرگی از جوانان شده و آینده نامیمونی را برای علوم پایه و فنی مهندسی پیش رو قرار می‌دهد».

رئیس دانشگاه تهران یاد آورد شد: «همگان به خوبی می‌دانند که منشأ بسیاری از تحولات علمی جهان در توسعه علوم پایه نهفته است. از طرف دیگر برای کشوری مانند ایران که بایستی در زیرساخت‌ها و امور زیربنایی سرمایه‌گذاری‌های زیادی انجام دهد، عدم توازن در توسعه منابع انسانی می‌تواند نگران کننده باشد».

دکتر نیلی احمد آبادی بیان کرد: «سخن پایانی من پیرامون طرح شهر دانش دانشگاه‌های علوم پزشکی و دانشگاه تهران است. از نظر ما این طرح، نقشه راه و یک الگوی تحول آفرین برای دانشگاه‌های آینده ایران است. این طرح تنها یک شیوه برای تحقق دانشگاه کارآفرین نیست، بلکه مدلی عملی برای توسعه شهری بر اساس فعالیت‌های دانش بنیان و تعامل نهادینه دانشگاه و جامعه است. این طرح که می‌تواند تحولی بزرگ در تاریخ دانشگاه‌های ایران پس از تأسیس دانشگاه تهران باشد، قطعاً در صورت اجرای کامل، یکی از ماندگارترین طرح‌های دولت دوازدهم خواهد بود».

رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: «خوشبختانه این طرح که جنابعالی در زمان حضور خود در دانشگاه تهران در مراسم ۱۶ آذر، آن را مورد تأیید قرار دادید، مصوبات هیأت محترم دولت، شورای عالی شهرسازی، کمیسیون ماده ۸ شهرداری، کمیسیون زیربنایی دولت را اخذ کرده است. از طرف دیگر سازمان برنامه و بودجه آن را به‌عنوان طرح ویژه و اولویت ملی مورد تأیید قرار داده و در قانون بودجه سال ۱۳۹۶ کشور مجدداً منظور شده ولی این بار امکان تخصیص اعتبار لازم برای آن پیش‌بینی نشده است».

وی در پایان گفت: «لذا تقاضا دارد جهت اتمام هرچه سریع‌تر این طرح، جنابعالی پشتیبانی کامل از این طرح را ابلاغ فرمائید تا ان‌شاءالله کشور به‌ویژه دانش‌آموختگان از نتایج ارزشمند آن هرچه سریع‌تر بهره‌مند و یادگاری ماندگار از دولت دوازدهم در کنار سایر خدمات ارزشمند باقی بماند».

دکتر عباسعلی کریمی، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی تهران، با اظهار اینکه در سال ۱۲۳۰ نهال کوچکی توسط امیر کبیر کاشته که ۸۳ سال بعد مقدمه‌ای برای تشکیل دانشگاه تهران شد و در حال حاضر نیز ۸۳ سال از عمر این دانشگاه می‌گذرد گفت: «این نهال نوپا با جذب نخبگان و تلاش اعضای هیأت علمی تبدیل به بزرگ‌ترین نماد آموزش عالی کشور شده است».

وی افزود: «تلاش خیلی از فرهیختگان، دانشگاه را به این مرحله رسانده و ما باید ارج بنهیم و هرکس گذشته را فراموش کند برای آینده نمی‌تواند برنامه بریزد. ما باید به دانشگاه اعتماد کنیم البته دانشگاه هم باید به نظام جمهوری اسلامی اعتماد کند و این اعتماد دوسویه ارزش‌های زیادی را به همراه خواهد داشت».

دکتر کریمی با تصریح اینکه دانشگاه جزو حساس‌ترین ارگان‌های کشور است بیان کرد: «اگر بخواهیم کشور ساخته شود باید دانشگاه‌ها را مانند عملکرد مغز در بدن انسان بدانیم و شوک به آن را در پایین‌ترین سطح نگه داریم و نگذاریم آسیب ببیند یا خدای ناخواسته به مرحله غیرقابل برگشت برسد».

سرپرست دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: «از توجه رئیس جمهور به دانشگاه‌ها آگاه هستیم اما به طور کلی وقتی در کشور کمبود منابع است ما باید مواظب باشیم دانشگاه را در بدترین شرایط از نظر اقتصادی و مسائل مختلف که شوک به کشور وارد می‌شود، مورد توجه قرار گیرد».

در ادامه دکتر سید حسین قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی، نیز با اظهار اینکه دانشگاه از زمان تأسیس تا کنون، سنگ بنای پیشرفت و ترقی جوامع و کشورها بوده است، گفت:» محققان سال‌های نه چندان طولانی، تأسیس دانشگاه را به چهار نسل تقسیم می‌کنند؛ شاخص نسل اول، ارائه مدرک بوده و تعداد فارغ‌التحصیلان، نشانه فعالیت و رتبه دانشگاه‌ها محسوب می‌شده و عمر این دوره پس از جنگ جهانی دوم به پایان رسیده است. در نسل دوم که تا دهه ۱۹۶۰ ادامه داشت، شاخص فعالیت دانشگاه‌ها تولید علم از طریق نوشتن مقالات بود. در دانشگاه‌های نسل سوم، فناوری مورد توجه قرار گرفت و دانشگاه، نقش خود را در تولید ثروت ایفا کرد و عمر آن تا سال ۲۰۰۰ بود؛ اما در حال حاضر نقش دانشگاه‌های نسل چهارم، تولید رفاه تعیین شده است و دانشگاه‌ها حرکت خود را به این سمت و سو آغاز کرده‌اند».

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خاطر نشان کرد: «جایگاه و نقش دانشگاه‌ها، تلاش برای ساختن جامعه‌ای آگاه، ثروتمند و دارای رفاه اجتماعی از طریق تربیت نیروهای ارزشمند، تولید علم و دانش برای توسعه و ارتقای فرهنگ جامعه و افزایش سرمایه اجتماعی است. متأسفانه باید بپذیریم که در کشور ما هنوز هم عمده فعالیت و تلاش بسیاری از مراکز آموزش عالی، افزودن رشته‌ها و دادن مدرک است».

وی با تاکید اینکه در شرایط فعلی، کشور نیازمند دانش‌آموختگانی خلاق و نوآور است که با بهره‌گیری از دانش خود بتوانند به تولید علم، خلق ثروت و رفاه اجتماعی بپردازند، افزود: «از اواخر سال ۹۴، طرح تحول و نوآوری در آموزش پزشکی به عنوان یکی از مهم‌ترین برنامه‌های وزارت بهداشت در دولت یازدهم اجرا شد».

دکتر قاضی زاده هاشمی در پایان سخنان خود گفت: «امیدوارم دانشگاه، فضایی پر نشاط برای آموختن، تبادل افکار، تضارب آرا و آزاداندیشی باشد و نه تنها عالم و اندیشمند بلکه انسان به معنای تام و تمام آن تربیت کند. فراموش نکنیم که نیروی انسانی به‌ویژه محققان، دانشمندان و نخبگان، ثروت حقیقی هر کشور هستند و داشتن تعامل مثبت با آنها، مهم‌ترین عامل در حفظ این ثروت بی‌همتاست. دانشگاه به اکرام و فضای آرامی نیاز دارد که در پناه آن بتواند در مرزهای دانش حرکت کند و فاصله خود را با دانشگاه‌های معتبر جهان، به حداقل برساند و با آن‌ها در عرصه علم و اندیشه، به رقابت بپردازد».

در این مراسم دکتر سید ضیا هاشمی، سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز اظهار کرد: «نگاهی به وضعیت دانشگاه‌های کشور نشان می‌دهد که در چهار دهه گذشته، دانشگاه‌های ما علیرغم همه کاستی‌ها در کلیت، توانسته‌اند گام‌های بلندی در مسیر تحقق این آرمان‌ها بردارند. زیرساخت‌های آموزشی تا حد مطلوبی، در راستای برقراری عدالت آموزشی، توسعه یافته و فرهنگ نقد و گفت‌وگو، عدالت‌خواهی و ظلم‌ستیزی در دانشگاه نهادینه شده است».

وی خاطر نشان کرد: «دانشگاهیان از طرق مختلف، با حضور فعالانه و منتقدانه در مباحث عمومی کشور و ارائه مشاوره علمی به دستگاه‌های اجرایی و واحدهای صنعتی و کمک به خودکفایی کشور از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان و پارک‌های علم و فناوری، در اصلاح امور جامعه مشارکت جدی داشته و مؤثر بوده‌اند. دانش‌آموختگان ما در ارتقای آگاهی‌های عمومی، حقوق شهروندی و اخلاق و دانش حرفه‌ای و اجتماعی نقش بسیار مهمی داشته‌اند و توانسته‌اند در توسعه فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور مؤثر واقع شوند».

دکتر هاشمی تصریح کرد: «با وجود همه دستاوردها، نیازمند داشتن تصویری آسیب‌شناسانه و انتقادی از وضعیت دانشگاه و تحول آن در سالیان گذشته هستیم. متأسفانه سیطره کمیت‌گرایی بر نظام آموزش عالی کشور در دهه گذشته و محدود دیدن رشد علمی به تعداد دانشجو و مقاله و پایان‌نامه، علاوه بر دامن‌زدن به کاهش کیفیت آموزش، توسعه نامتوازن و بی‌عدالتی در دانشگاه، مسیر مدرک‌فروشی و توسعه شهریه‌محور، را گشود و دانشگاه را از برقراری ارتباط با صنعت و جامعه و حل مسائل آنها دور ساخت. این «دانشگاه منزوی» به دنبال خود، سیل بیکاران دانش‌آموخته را به دنبال داشت که عموماً از مشارکت در حل مسائل کشور و اصلاح امور جامعه در حوزه‌های مختلف نظیر اقتصاد، روابط بین‌الملل، فرهنگ و سیاست بازمانده‌اند».

سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بیان کرد: «امروز و با پایان موج گسترده تقاضای جمعیت جوان برای ورود به دانشگاه و فرارسیدن زمان ورود آنها به بازارهای کار، بی‌شک تداوم روندهای پیشین که عمدتاً مبتنی بر تعادل میان عرضه و تقاضا در حوزه آموزش عالی بود، ناممکن است. با کاهش انگیزه و تقاضا برای ورود به دانشگاه به زودی و در صورت عدم تغییر مسیر، ما شاهد «دانشگاه‌های متروکه‌ای» خواهیم بود که بخش عمده‌ای از زیرساخت‌های آن به مرور کارکردهای حداقلی خود را هم از دست خواهند داد».

سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: «نخستین گام، بازتعریف جایگاه آموزش عالی در حاکمیت است. گسستی که امروز در سیاستگذاری کلان آموزش عالی میان وزارت بهداشت، وزارت علوم، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بنیاد ملی نخبگان و شورای عالی انقلاب فرهنگی حادث شده است، موجب کندی توسعه علم و فناوری، کاهش اقتدار و استقلال دانشگاه گردیده است».

وی افزود: «گام دوم، بازآرایی نهاد دانشگاه و مقابله با نظام توزیع منافع غیر علمی است. حاصل نظام فعلی توزیع منافع غیر علمی، از نظر سیاسی سیاست‌زدگی و رابطه‌سالاری و از نظر اقتصادی مدرک فروشی و پولی شدن دانشگاه بوده که هر دو به معنای گسترش تبعیض و بی‌عدالتی در آموزش عالی کشور است. آموزش کیفیت‌محور تنها در صورت بر هم زدن نظام‌های توزیع منافع غیر علمی محقق خواهد شد».

دکتر هاشمی در ادامه عنوان کرد: «گام سوم، بازتعریف نظامات ارزیابی دانشگاه‌ها و اولویت دادن به مهارت‌آموزی و کارآفرینی است که می‌بایست دانشگاه را چه در سطح ملی و چه در سطح بین‌المللی با بخش‌های مختلف صنعتی، کشاورزی، علمی و اجرایی پیوند زند و راهبرد دانشگاه تعامل‌محور، گفتگو محور، بین‌المللی و کارآفرین را جایگزین دانشگاه منزوی کند».

سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با تصریح اینکه دانشگاه امروز برای قرار گرفتن در مسیر حل مسائل اساسی کشور و دور شدن از تهدید انزوا و بی‌تحرکی، بیش از آنکه نیازمند بودجه و امکانات باشد، نیازمند اعتماد و حمایت است افزود: «اینجانب به عنوان یکی از اعضای خانواده بزرگ دانش‌آموختگان علوم اجتماعی، تاکید می‌کنم هیچ نهادی جز دانشگاه، نمی‌تواند محوریت گفت‌وگوهای کلان اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برای دست‌یابی به ائتلاف‌های اجتماعی و خروج از بن‌بست‌های فعلی را عهده‌دار شود. دانشگاه مهم‌ترین راه حل مسائل کشور است».

دکتر هاشمی ادامه داد: «دانشگاهیان امروز با هر سلیقه و عقیده، بیش از هر زمان دیگری آماده عهده‌دار شدن مسئولیت اجتماعی خود و هرگونه فداکاری و ایثار در این مسیر‌ند. از همین رو است که همه نهادها و دستگاه‌های کشور باید به دانشگاه اعتماد کنند، استقلال آن را به رسمیت بشناسند و اگر به حل مسائل کشور می‌اندیشند، بدانند که بی‌تردید در بند شدن دانشگاه و یا خارج شدن آن از اولویت سیاست گذاران کشور، توسعه و پیشرفت ایران را بدفرجام خواهد کرد».

در این مراسم هم‌چنین دکتر اکبر فتوحی استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی تهران و سمیرا سلیمان‌زاده دانشجوی دوره دکتری دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران به ایراد سخنرانی پرداختند و در پایان از برترین‌های آزمون سراسری با اهدا لوح تقدیر به عمل آمد.


( ۲۴ )

نظر شما :