گزارش‌های پیش‌نشست کنگره بین‌المللی علم و قرآن - ۳
بهترین روش‌شناسی برای برقراری رابطه بین علم و دین از دیدگاه دکتر علی‌احمدی | ارائه پیشنهاد طراحی یک درس عمومی ویژه دانشجویان علوم پایه | اندیشکده‌های اسلام و علوم طبیعی راه‌اندازی کنیم
به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، دکتر علیرضا علی احمدی استاد دانشگاه علم و صنعت ایران روز چهارشنبه در پیش‌نشست کنفرانس بین‌المللی علم و قرآن که در تالار شهید سلیمانی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: تبیین جایگاه و نقش قرآن و آموزه‌های دینی در علوم را حتی در علوم انسانی نتوانسته‌ایم به خوبی انجام دهیم و تبدیل به گفتمان غالب کنیم. در حوزه علوم طبیعی هم تا نتوانیم گفتمان غالب درست کنیم، چندان موفق نخواهیم شد.
وی با اشاره به تنوع گسترده دیدگاه‌ها درباره نسبت علم و دین، افزود: این گستردگی دیدگاه‌ها به حدی است که از آن دیدگاهی که علم و وحی را بدون رابطه می‌داند، تا دیدگاهی که همه چیز و حتی جرم اتمی آهن و جدول مندلیف را در قرآن جستجو می‌کند، شامل می‌شود.
استاد دانشگاه علم و صنعت ایران درباره اهمیت روش‌شناسی برقراری رابطه بین علم و دین، بیان داشت: اگر بر روی این روش‌شناسی کار نکنیم، موفق نخواهیم شد. روی مبانی فلسفی یک سری کارها انجام داده‌ایم و بعد هم روی روش تفسیر و امثالهم صحبت می‌کنیم اما حدفاصل مبانی فلسفی تا روش‌شناسی خیلی فاصله است و نتوانسته‌ایم این فاصله را تبیین کنیم.
دکتر علی احمدی افزود: در دنیا آنجا که پارادایم‌های علمی را بحث می‌کنند و مکاتب مختلف فکری که در حوزه‌های علوم تجربی و علوم انسانی و علوم اجتماعی در طول زمان شکل گرفته‌اند، اینها را به خوبی برای خود منقح کرده‌اند. اما اندیشمندان اسلامی بیشتر بر روی مبانی فلسفی و اندیشمندان دانشگاهی ما بر روی روش کار کرده‌اند و حدفاصل این دو خیلی نیاز به کار بیشتری دارد.
وی با ارائه پبشنهاد پایه‌گذاری رشته روش‌شناسی تولید علوم دینی با رویکرد تطبیقی، بیان داشت: اگر این رشته را پایه‌گذاری کنیم ممکن است بعد از سالیانی بتوانیم به نقطه‌ای برسیم که روش‌شناسی‌مان را کامل کرده باشیم.
این روش‌شناس افزود: روش‌های تفسیری که الآن وجود دارد، یکی از رویکردهایی است که می‌توان به قرآن مراجعه کرد. رویکردهای متعدد دیگری وجود دارد که بعضی از خواص از آن رویکردها استفاده کرده‌اند ولی بقیه فقط همین روش تفسیری را به حالت‌های مختلف تفسیر قرآن به قرآن، قرآن به سنت، و غیره دارند کار می‌کنند.
دکتر علی احمدی ادامه داد: از زمانی که دانشکده مهندسی پیشرفت را در دانشگاه علم و صنعت راه‌اندازی می‌کردیم، ۱۰ سال وقت گذاشتم و شش هزار صفحه روی روش‌شناسی تطبیقی کار کردم. ما اگر سراغ روش‌شناسی تطبیقی برویم خیلی بهتر می‌توانیم از دین و قرآن و آموزه‌های وحیانی نیز استفاده کنیم.
استاد دانشگاه علم و صنعت ایران با ارائه پیشنهاد برای طراحی دروس عمومی ویژه دانشجویان علوم پایه، توضیح داد: در دروس عمومی که برای رشته‌های مختلف پایه‌گذاری کرده‌ایم لااقل یک درس عمومی هم به صورت خاص برای رشته‌های علوم پایه تعریف کنیم که این مبانی هستی‌شناسی و مبانی مرتبط با فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی، ریاضیات را تدوین کنیم و یک آموزشی به دانشجویان بدهیم. این یک زمینه‌ای می‌شود تا آنها که علاقمند هستند، دنبال موضوع را بگیرند.
وی خطاب به دکتر علم‌الهدی دبیر ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی، تاکید کرد: با همه محدودیت‌هایی که در کشور وجود دارد، اگر در پژوهش در این حوزه‌ها سرمایه‌گذاری نکنیم، مشغولیات تدریس و گرفتاری‌های زندگی نمی‌گذارد که با سرعت قابل قبول‌تری بتوانیم جلو برویم و غفلتی که در ۴۵ سال گذشته داشته‌ایم ادامه پیدا خواهد کرد. ما اگر بر روی حوزه‌های اسلام و کیهان‌شناسی، نجوم و اخترشناسی، اسلام و شیمی کیمیاگری، اسلام و فیزیک، اسلام و زیست‌شناسی، اسلام و ریاضیات، اسلام و محیط زیست، اسلام و تاریخ ادیان، اسلام و علوم جانوری، اسلام و پزشکی، اسلام و داروسازی و اسلام و کشاورزی، اسلام و زراعت و باغبانی، اسلام و تمدن‌های بشری و غیره سرمایه‌گذاری کنیم و اندیشکده‌هایی در این حوزه‌ها فعال باشند، آن وقت موضوع برای پایان‌نامه‌های دانشجویان تحصیلات تکمیلی هم تعریف می‌شود و می‌توانیم با سرعت بیشتری حرکت کنیم.
دکتر علی احمدی در پایان گفت: مانند علوم پایه که زیرساخت و زیربنای رشته‌های مهندسی و پزشکی و کشاورزی و امثالهم را فراهم می‌کند، در علوم انسانی و علوم اجتماعی نیز نیاز به رشته‌های علوم پایه داریم. آنچه ما داریم راجع به مبانی‌مان صحبت می‌کنیم، چه مبانی انسان‌شناختی و چه جامعه‌شناختی و چه تاریخ و غیره، اینها می‌تواند یک رشته باشد که اگر این رشته آموزش داده شود بستری را فراهم می‌کند تا در رشته‌های علوم انسانی و علوم اجتماعی بهتر بتوانیم از آن استفاده کنیم.
دکتر علیرضا علی احمدی برای سخنرانی با موضوع «روش‌شناسی علم دینی با رویکرد تطبیقی» در نخستین کنگره بین‌المللی علم و قرآن اعلام آمادگی کرد.
نظر شما :