راه‌اندازی بانک سفال ایران با نیم میلیون سفال ارزشمند باستانی در دانشگاه تهران
دکتر حسن طلایی، رییس مؤسسه باستان شناسی دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با روابط‌عمومی دانشگاه، با اعلام افتتاح بانک سفال ایران، این طرح را یک طرح ملی دانست که هدف آن خدمت به پژوهش‌های پیشرفته دانشگاه تهران در زمینه باستان‌شناسی است.
وی از حمایت سازمان میراث فرهنگی برای ایجاد چنین بانکی در سراسر کشور خبر داد و گفت: «این سازمان بودجه‌ای را برای ایجاد چنین بانک‌هایی در نظر گرفت و بانک سفال دانشگاه تهران، نمونه‌ای برای طراحی و ارایه الگوی مناسب برای ایجاد بانک‌های مشابه است».
دکتر طلایی افزود: «این طرح در سال ۱۳۷۴ به تصویب رسید، ولی به دلیل نبود بودجه راه‌اندازی، تا کنون به تأخیر افتاده بود که با تلاش‌های مستمر، این بانک به‌زودی راه‌اندازی می‌شود».
رییس مؤسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران گفت: «بودجه این طرح، خارج از بودجه‌های دانشگاه و توسط کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی تأمین شده است».
دکتر طلایی هدف از ایجاد بانک سفال را، استفاده از امکانات این بانک برای آموزش دانشجویان در دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد و ارائه امکانات به پژوهشگران برشمرد و در خصوص اهمیت وجود این بانک تصریح کرد: «از آنجا که هیچ‌وقت به صورت منسجم این وسعت از اطلاعات در خصوص سفال وجود نداشته است، این بانک هم در سطح ملی و هم از نظر بین‌المللی منحصر به فرد است و امیدواریم این بانک بعد از افتتاح، برای توسعه بیشتر مؤسسه و خدمات پژوهشی درآمدزایی داشته باشد».
دکتر حسن طلایی در خصوص نحوه دسترسی به این بانک گفت: «نرم افزار مربوط به اطلاعات این بانک، در اختیار عموم قرار می‌گیرد، اما بهره‌برداری از این اطلاعات به گونه‌ای است که باید هزینه آن از طرف متقاضی پرداخت شود. البته هدف ما تجاری نیست و این درآمد به منظور توسعه مؤسسه و پیشرفت کارهای پژوهشی مورد استفاده قرار می‌گیرد».
رییس مؤسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران با اشاره به آغاز جمع‌آوری سفال‌ها از زمان تأسیس مؤسسه در سال ۱۳۳۸ توسط دکتر نگهبان، در خصوص اهمیت سفال‌های جمع‌آوری شده در این بانک گفت: «با توجه به اینکه در باستان‌شناسی جهان، مجموعه سفال‌ها به عنوان فراوان‌ترین یافته‌ها هستند، از تمام مناطق ایران در دوره‌های مختلف نمونه سفال‌ها را جمع‌آوری کرده‌ایم».
وی افزود: «به طور کلی این نمونه سفال‌ها بیش از نیم میلیون قطعه و از دوره‌های مختلف یعنی از دوره پیدایش سفال حدود ۹۵۰۰ سال پیش تا دوره قاجار هستند که تقریباً از تمام سفال‌ها نمونه‌های شناسنامه‌دار وجود دارد. بخشی از این سفال‌ها از بررسی سطحی تپه‌ها جمع‌آوری شده و برخی هم از طریق حفاری‌های روشمند در طول سالیان به دست آمده است. اهمیت موضوع در این است که از سال ۱۳۳۸ که جمع‌آوری این سفال‌های آغاز شده، بسیاری از محوطه‌های موجود به دلیل توسعه‌های شهری از بین رفته است».
دکتر طلایی با اعلام این موضوع که قدیمی‌ترین نمونه سفال‌های شناسنامه‌دار در این بانک وجود دارد، افزود: «هر کدام از این سفال‌ها پشت نویسی شده تا در صورت بروز زلزله و یا حادثه دیگری و تحت هر شرایطی هویت آنها حفظ و مورد شناسایی قرار گیرند»
دکتر طلایی با اشاره به اینکه فلات ایران در دوره پیش از تاریخ، یکی از کانون‌های اصلی فناوری، فرهنگ و تمدن در دنیا بوده، سفال‌های به دست آمده از این دوره را بسیار حائز اهمیت دانست و تاکید کرد که نمونه‌هایی از سفال‌ها در این مجموعه وجود دارد که متعلق به ۷۰۰۰ سال پیش و به جرأت می‌توان گفت در دنیا بی‌نظیر است».
یادآوری می‌شود که این بانک ارزشمند سفال، در هفته پژوهش امسال افتتاح خواهد شد.
نظر شما :