نقش حوزه و دانشگاه در تحول علوم انسانی در دانشگاه تهران بررسی شد

نشست علمی با موضوع بررسی نقش حوزه و دانشگاه در تحول علوم انسانی، به مناسبت سال‌روز شهادت آیت‌الله دکتر مفتح، بیست‌و نهم آذرماه در تالار علامه امینی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار شد.

به گزارش روابط ‌عمومی دانشگاه تهران، این نشست به همت نهاد نمایندگی مقام معظم ‌رهبری در دانشگاه تهران با محوریت موضوع تحول در علوم انسانی و با حضور حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، رییس پژوهشگاه فلسفه و حکمت ایران، حجت‌الاسلام دکتر غلامی، رییس شورای سیاست‌گذاری کنگره علوم انسانی اسلامی و جمعی از اندیشمندان و استادان حوزه و دانشگاه برگزار شد.

در ابتدای این نشست تخصصی، حجت‌الاسلام علیرضا رجالی، قائم مقام دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران، با اشاره به اهمیت مناظره گفت: «مناظرات همواره عاملی برای رشد علمی در دین بوده‌اند، ضمن اینکه باید مناظرات با تعداد بالا و کیفیت بالاتری انجام شود تا بتواند در انتها به نزدیک شدن حوزه و دانشگاه منجر شود».

در بخش دوم این نشست تخصصی، حجت‌الاسلام دکتر رضا غلامی، با گرامی‌داشت یاد و خاطره آیت‌الله مفتح، گفت: «وحدت حوزه و دانشگاه یکی از کلیدی‌ترین اهداف نظام اسلامی و انقلاب کشور ما است که برآمده از هوشمندی امام راحل (ره) بود. البته این آرمان از زمان طاغوت نیز وجود داشت، اما با طرح موضوع توسط امام خمینی (ره) یک زمینه و بستر جدید برای این امر فراهم شد».

در بخش دیگر این نشست، مناظره حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه و دکتر خسرو باقری درباره اهمیت علوم انسانی و چالش‌های پیش‌روی آن در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها برگزار شد.

باقری در ابتدای این مناظره، درباره بحث وحدت حوزه و دانشگاه گفت: "وحدت حوزه و دانشگاه موفقیت‌آمیز نبوده است و منتج به تحول در علوم انسانی نشده است. یکی از عوامل عدم موفقیت نیز، تصور ناصحیح از علوم انسانی و تحول در آن در حوزه و دانشگاه بوده است".

وی با ارجاع به گذشته و نگاه حوزه‌های علمیه بیان داشت: «در گذشته، حوزه نیز به کلی در برابر علوم انسانی غربی می‌ایستاد. به طور کل، هر دو طیف دچار نوعی بدفهمی نسبت به علوم انسانی بوده‌اند، ضمن اینکه حوزه به طور کل نگاهی ایدئولوژیک داشته است و غرب را یک فضای ناحق در برابر فضای برحق اسلام می‌دیده است».

وی افزود: «این بدفهمی همچنان وجود دارد و عده‌ای حتی آیات قرآنی را با علوم روانشناسی مطابقت می‌دهند. این راه به بن بست می‌رسد، به این دلیل که وقتی حقانیت قرآن محرز است، نمی‌توان آن را در بساط تجربه سنجید».

باقری با اشاره به نگاه دانشگاهیان تاکید کرد: «در دانشگاه نیز نگاهی وجود دارد که حوزه را محدود به دین می‌کند و صرفاً به بررسی واقعیات و علوم روز می‌پردازد. به این دلیل در دانشگاه بین فرهنگ و دین ارتباط برقرار نمی‌شود. "

حجت الاسلام دکتر خسروپناه نیز در این مناظره گفت: «حوزه، یک مرکز آموزش است که به تبیین موارد دینی می‌پردازد و روش حاکم در آن، اجتهادی است و نمی‌شود گفت حوزویان در خصوص موارد مختلف نگاه دیدگاهی صرف دارند. دانشگاه نیز فضایی آموزشی و ترویجی است که با استفاده از منابع علمی به گسترش علوم می‌پردازد».

وی ادامه داد: «اگر وحدت حوزه و دانشگاه را وحدت و همکاری در هدف ببینیم، تاکنون کسی را ندیدم که بگوید این دو فضا باید ادغام شود. در اصل بزرگان گفته‌اند باید این دو نهاد با یکدیگر همکاری داشته باشند».

در ادامه این مناظره، هر دو استاد حوزه و دانشگاه به بررسی مصداقی و تخصصی موضوع حوزه و دانشگاه در نگاه به علوم انسانی پرداختند.