فعالیت فرهنگی در دانشگاه‌ها از کار فرهنگی در کشور جدایی‌ناپذیر است

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران به نقل از معاونت فرهنگی و اجتماعی، دکتر مجید سرسنگی، معاون فرهنگی و اجتماعی، ۲ دی ۱۳۹۸ در جلسه شورای عمومی دانشکده معارف و اندیشه اسلامی با بیان اینکه درک و تعریف مشترکی از کار فرهنگی در کشور وجود ندارد، افزود: «به همین دلیل نهادهای فرهنگی کشور به جای هم‌افزایی، بعضاً در مقابل یکدیگر قرار می‌گیرند. فعالان حوزه فرهنگی باید موضوعات این حوزه را رصد و ناهنجاری‌ها را به هنجار تبدیل کنند. کارنامه حوزه فرهنگی کشور به نسبت اعتباری که در سخنان خود برای بخش فرهنگ قائل هستیم، قوی نیست و نمی‌توان به آن افتخار کرد».
وی بیان کرد: «دانشگاه زمانی به وظیفه خود عمل می‌کند که فارغ‌التحصیلان آن علاوه بر تخصص و دانش لازم از اخلاق، تعهد و مسئولیت‌پذیری اجتماعی هم بهره‌مند شوند. سیاست‌گذاران آموزش عالی بهتر است در کنار آموزش و پژوهش به موضوع فرهنگ نیز توجه کنند. نکته اصلی در توسعه فرهنگی دانشگاه‌ها، به رسمیت شناخته شدن کار فرهنگی، به عنوان یک مأموریت اصلی در دانشگاه‌ها است».
معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران، خاطر نشان کرد: «یکی از مشکلات جدی در توسعه فرهنگی دانشگاه‌ها، مشارکت ضعیف اعضای هیأت علمی در فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی است. ما در حال تلاش هستیم تا این مشارکت افزایش یابد و به طور قطع افزایش مشارکت اعضای هیأت علمی، تأثیری شگرف در اعتلای فرهنگی دانشگاه خواهد داشت».
وی با اظهار اینکه استادان دانشگاه تهران در کنار شایستگی‌های علمی باید از شایستگی‌های لازم برای معلمی نیز برخوردار باشند، گفت: «دانشگاه تهران اخیراً طرح ارتقای شایستگی‌های حرفه‌ای اعضای هیأت علمی و مدیران را تصویب کرده است. هدف این طرح آشنا کردن اعضای هیأت علمی و به‌ویژه اعضای هیأت علمی جوان با جدیدترین روش‌های تدریس و نیز ارائه دانش لازم برای کار اجتماعی و فرهنگی با دانشجویان است».
دکتر سرسنگی، با اشاره به اینکه حتی غربی‌ها هم امروز مباحثی چون «دانشگاه مسئولیت پذیر اجتماعی» و «دانشگاه معنویت‌خواه» را در دستور کار مؤسسات آموزش عالی خود قرار داده‌اند، عنوان کرد: «دانشگاه باید یک نهاد علمی- اجتماعی باشد. امروز تأثیر اجتماعی دانشگاه یکی از مؤلفه‌های مهم در سنجش موفقیت دانشگاه‌های مهم جهان است. دانشگاه در کنار نیاز به تربیت «متخصص» نیاز به تربیت «متفکر» و «مصلح اجتماعی» هم دارد».

معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران، با انتقاد از استانداردهای سنجش اعضای هیأت علمی در دانشگاه‌های کشور تصریح کرد: «هرچند ما همیشه در ظاهر شعار استقلال علمی و فرهنگی داده و غرب را در این خصوص مورد مذمت قرار می‌دهیم، اما در عمل در برابر استانداردهای غربی سر تعظیم فرود آورده و حتی سنجش اعضای هیأت علمی خود را هم با معیارهای منسوخ شده غربی انجام می‌دهیم. در شرایط حاضر آموزش عالی کشور هیچ پیامی را مبنی بر اینکه خواستار وجود یک عضو هیأت علمی دانشمند است که ضمناً دغدغه اجتماعی و فرهنگی هم داشته باشد، به مراکز آموزشی ارسال نمی‌کند. عضو هیأت علمی ما خود را با آیین‌نامه‌هایی تطبیق می‌دهد که در آنها کمترین توجه به کار فرهنگی و تأثیرپذیری اجتماعی شده است».
وی در ادامه سخنان خود خاطر نشان کرد: «دانشکده معارف و اندیشه اسلامی ظرفیت بسیار بزرگی دارد چرا که دانشجویان در بدو ورود به دانشگاه حدود ۱۰ درصد از واحدهای دوره کارشناسی خود را تحت عنوان دروس معارف با اعضای هیأت علمی این دانشکده می‌گذرانند. این به آن معناست که اگر دروس معارف ما تحت بازنگری قرار گرفته و دروس مرتبط با نگاه به نیازهای نسل معاصر تدوین شود، بسیاری از سوالات و ابهامات دانشجویان در همان ابتدای ورود به دانشگاه پاسخ گفته می‌شود».
دکتر سرسنگی، با اشاره به نقش استادان معارف در این زمینه گفت: «از یک طرف باید در محتوای دروس تجدید نظر شده و این دروس به روز شوند و از سوی دیگر از بهترین مدرسان برای برخورد ارتباط با دانشجویان جدید استفاده شود».
معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه، با تأکید بر لزوم هم‌افزایی فعالان فرهنگی در دانشگاه افزود: «اینکه به طور مداوم نهادی به دنبال انداختن تقصیر کوتاهی‌های فرهنگی به دوش نهادی دیگر باشد، دردی از دردهای فرهنگی ما کم نمی‌کند. در توسعه فرهنگی و اجتماعی دانشگاه همه مسئول هستند و باید پاسخگو باشند. دانشگاه، نهاد رهبری، تشکل‌های دانشجویی، تشکل‌های اعضای هیأت علمی، دانشجویان، کارکنان و مدیران دانشگاه باید همگی دست به دست هم داده و برای اعتلای بیشتر فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تلاش کنند».
وی در پایان تصریح کرد: «من معتقدم با همه کاستی‌ها هنوز دانشگاه تهران بهترین و پرثمرترین نهاد اجتماعی و فرهنگی کشور است. منکر برخی ناهنجاری‌ها نیستم، اما اعتقاد دارم میزان این ناهنجاری‌ها به تناسب جمعیت خانواده دانشگاه بسیار ناچیز است، هرچند ما معتقدیم در دانشگاه تهران یک مورد ناهنجاری هم نباید دیده شود».
پیش از سخنان معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه، اعضای هیأت علمی دانشکده معارف و اندیشه اسلامی پرسش‌های خود را مطرح کرده و در انتهای جلسه معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران به این پرسش‌ها پاسخ داد.