همکاری مشترک دانشگاه تهران و دانشگاه فرهنگیان در تربیت دانشجومعلم از مهر ۱۴۰۲ | مدرسه نقطه عزیمت تمدن نوین اسلامی است | تفکیک ساختاری تعلیم و تربیت یکی از غفلت‌های بزرگ در نظام آموزشی بود

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، دکتر سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران روز شنبه در مراسم «تربیت و معلمان آینده» در جمع دانشجومعلمان برگزیده دانشگاه فرهنگیان، با اعلام این خبر افزود: بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که به زودی بین دانشگاه تهران و دانشگاه فرهنگیان منعقد می‌شود، دانشگاه تهران به عنوان یک شریک استراتژیک در کنار دانشگاه فرهنگیان، تمام تلاش خود را برای به میدان آوردن ظرفیت خود جهت ارتقای معلمان و دانشجویانی که می‌خواهند در آینده نقش معلمی را برعهده بگیرند، به کار خواهد گرفت.
رئیس دانشگاه تهران با بیان اینکه مدرسه نقطه عزیمت تمدن نوین اسلامی است، افزود: بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، هدف نهایی ما رسیدن به یک تمدن نوین اسلامی است. این هدف محقق نخواهد شد مگر اینکه معلمان صاحب صلاحیت تربیت کنیم تا در خدمت این تمدن‌سازی قرار گیرند. اگر می‌خواهیم یک تمدن قوی اسلامی داشته باشیم باید از آموزش و پرورش آغاز کنیم که معلمان مهمترین نقش را در آن دارند.
دکتر مقیمی تصریح کرد: یکی از غفلت‌هایی که در پرورش و ایفای نقش معلمان در مدارس مرتکب شده‌ایم، عدم توجه توأمان به نقش علمی و تربیتی معلمان است. تفکیک ساختاری و بخش‌بندی نمودن مسئولیت جنبه‌های علمی و جنبه‌های تربیتی و پرورشی دانش‌آموزان اقدام صحیحی نیست چراکه نقش‌های تعلیمی و تربیتی، نقش‌هایی آمیخته هستند. بنابراین ضروری است که نقش معلم را از مدرس صرف به نقش تعلیمی و تربیتی ارتقا دهیم.
استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران افزود: در رویکردهای جدید علمی، نقش معلمی به عنوان نقش مربی‌گری دیده می‌شود؛ به گونه‌ای که تمام ویژگی‌های رفتار کلامی و غیرکلامی معلم به عنوان الگوی رفتاری، مورد توجه دانش‌آموزان قرار گرفته و به آنها انتقال پیدا می‌کند. در بحث‌های رهبری سازمانی و آموزشی، مفهومی تحت عنوان «کامیابی فراخود» یا «اثر پیگمالیون» مطرح می‌شود که اهمیت ادراک و انتظارات ذهنی معلم نسبت به متعلم را نشان می‌دهد. بر اساس این مفهوم، افراد نسبت به سطح انتظارات دیگران واکنش‌های مستقیم نشان می‌دهند و معلمانی که معتقدند دانش‌آموزان آن‌ها از هوش و توانایی عملکردی سطح بالاتری برخوردارند، باعث القای اعتماد به نفس در فراگیران می‌شوند که این امر منجر به عملکرد بالا در دانش‌آموزان می‌شود. لذا انتقال ذهنی انتظاراتی که معلم از دانش‌آموز دارد، بسیار تعیین‌کننده است و اگر این انتظارات مثبت باشد، تغییراتی که به مرور در دانش‌آموز ایجاد می‌شود، مثبت و رو به رشد خواهد بود.
دکتر مقیمی درباره یک بررسی درباره «اثر پیگمالیون» که مبتنی بر نتیجه تجربه محققان از درون کلاس‌های درس است، توضیح داد: در یک مطالعه، دانش‌آموزان یک کلاس را به صورت تصادفی به دو گروه A وB تقسیم کرده و به معلم گفته شد که گروه A افرادی باهوش و توانمند هستند و گروه B افرادی با هوش پایین‌تر می‌باشند. در حالی که این تفکیک یک تفکیک تصادفی بود و اصلاً هیچ مبنایی نداشت. بعد از پایان ترم مشخص شد افرادی که در گروه A بودند به مراتب پیشرفت تحصیلی بیشتری داشتند. نتایج این مطالعه و مطالعات بعدی نشان داد که اگر بتوانیم از طریق رفتارهای کلامی و غیرکلامی خود به گونه‌ای در محیط آموزشی رفتار کنیم که حس یک آینده خوب و درخشان به دانش‌آموزان منتقل شود، به مرور این اعتماد به نفس در دانش‌آموزان ارتقا پیدا می‌کند و مطابق این انتظارات به جایگاه والایی می‌رسند.
رئیس دانشگاه تهران در پایان خاطرنشان کرد: بر اساس آنچه که در جامعه ما اتفاق افتاده و حوادث اخیر نیز به ما نشان داده است، ما در انتقال تجربیات و انتظارات درست از معلم به دانش‌آموز برگرفته از فرهنگ غنی اسلامی که مزیت مطلق بالایی نیز نسبت به فرهنگ غرب دارد، خوب عمل نکرده‌ایم و متأسفانه نتوانسته‌ایم در مقایسه با اثرگذاری که فرهنگ غرب و رسانه‌های غربی بر فرهنگ دانش‌آموزان و جامعه ما داشته است، توفیق داشته باشیم. بنابراین لازم است معلمانی در اختیار داشته باشیم که بتوانند با ایفای نقش تعلیمی و پرورشی، افرادی را متناسب با مشخصه‌های تمدن نوین اسلامی تربیت کنند. برای تحقق چنین امر مهمی، دانشگاه تهران آمادگی دارد تا ظرفیت‌های خود را برای کمک به دانشگاه فرهنگیان بکار گیرد و شراکت مؤثری در این زمینه داشته‌ باشد.