سخنرانی استاد دانشگاه تهران در اجلاس «داووس آسیایی»
به گزارش مهر، نشست مجمع آسیایی بوآئو با حضور نماینده ایران و مهمانانی از کشورهای آمریکا، کره جنوبی، ژاپن، قزاقستان و چین برگزار شد که نمایندگان اینکشورها در آن به بیان نظرات خود پرداختند.
دکتر حامد وفایی استاد دانشکده زبانها و ادبیات خارجی دانشگاه تهران در سخنان خود در این نشست گفت: در این زمان کوتاه سه کلید واژه را مورد اشاره قرار خواهم داد و به بحث درباره آنها خواهم پرداخت که عبارتند از: "نظریه وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت"، "مسئله گفتگوی تمدنها" و "چندجانبه گرایی".
وی افزود: یکی از فیلسوفان بلندآوازه ایران که از چهرههای سرشناس جهان اسلام نیز محسوب میشود ملاصدرا است که یکی از نظریات معروف او، "وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت" است. بر اساس این نظریه که در باب وجود صادر شده، کثرت نه تنها با وحدت منافاتی ندارد که هم چون شعاع نوری که به تدریج از منبع اصلی خود دور میشود و دارای مراتب مختلف میگردد، از لوازم آن محسوب میشود و جالب آنکه حکایت تمدنهای آسیایی و قرابتهای ریشهای آنها با یکدیگر دقیقاً داستانی شبیه به این نظریه دارد که از سویی دارای اشتراکاتی بنیادین بوده و از جانبی نیز هر یک استقلال خویش را دارا هستند.
رئیس مرکز پژوهشی آسیا دانشگاه تهران در ادامه گفت: کلیدواژه بعدی که در این مجال به آن خواهم پرداخت موضوع "گفتگوی تمدنها" است که در سال ۲۰۰۱ توسط رئیس جمهور وقت ایران مطرح و با استقبال گسترده جهانی مواجه شد. این نظریه که در نقد نظریه "برخورد تمدنها" ساموئل هانتینگتون آمریکایی مطرح شده بود بیشتر ناظر بر گفتگوی تمدنهای شرقی و غربی بود که به نظر میرسد میتوان با تکمیل آن به این صورت که گفتگوی تمدنهای شرقی – شرقی را به عنوان پیش زمینه این فضا در نظر بگیریم، به عملیاتی کردن آن پرداخت.
وفایی گفت: هر چند که گفتگوی تمدنهای شرقی و غربی فینفسه مانعی نداشته و قابلیت اجرایی شدن دارد اما به نظر میرسد تا زمانی که شناخت حقیقی تمدنهای شرقی با قرابتهای بی شمار از یکدیگر محقق نشود، تحقق گفتگوی شرقی – غربی به مفهوم شناخت حقیقی و عمیق که منجر به تسامح و تساهلی جهان شمول گردد چندان واقع گرایانه نباشد.
وی افزود: بر این اساس امروز تمدنهای شرقی و به ویژه آسیایی از جمله تمدنهای پارسی، هندی، چینی و … بیش از هر زمانی نیازمند شناخت بی واسطه از یکدیگر بوده و در صورت تحقق چنین شناختی ظرفیتی قابل توجه از ایدههای شرقی برای گفتگوهای تمدنی میان شرق و غرب عالم شناسایی و معرفی خواهند شد.
این استاد دانشگاه تهران در ادامه گفت: سومین کلیدواژه این بحث "چندجانبه گرایی" است که در جهانی که از یکجانبه گرایی و زورمداری آسیبهای بسیاری دیده، یکی از اصلیترین نیازهای امروز جامعه بشری به حساب میآید و از قضا یکی از اهداف راهبردی بسیاری از کشورهای آسیایی نیز محسوب میشود.
رئیس مرکز پژوهشی آسیای دانشگاه تهران ادامه داد: از نظریاتی چون "وحدت در عین کثرث و کثرت در عین وحدت" که در ایران باستان مطرح شده تا ایدههایی چون "اتحاد انسان و آسمان" در چین باستان همگی تئوریهایی با محوریت "اتحاد" و در کنار هم قرار دادن گزینههایی "متکثر" اند که تحقق آنها در برهههایی از تاریخ تمدنهای آسیایی، شکوفایی و رشد قابل توجهی را به همراه داشته است.
وفایی افزود: بر مبنای آنچه گفته شد، تمدنهای آسیایی این ظرفیت بیبدیل را دارند که با ویژگی "وحدت در عین کثرت" خویش به تحقق گفتگویی شرقی – شرقی در چارچوب ایده گفتگوی تمدنها پرداخته و نهایتاً به ارائه الگوهایی بی بدیل جهت تحقق "چندجانبه گرایی" در نظام بینالملل بپردازند و پرواضح است که در این زمینه شناخت بی واسطه تمدنهایی با غنای عظیم چون چین، ایران و هند فضاهایی قابل توجه را جهت امر چندجانبه گرایی در جهان کنونی ایجاد خواهد نمود.
در ادامه اینبرنامه راجر تی ایمز، چین شناس آمریکایی و استاد فلسفه دانشگاه هاوایی و دانشگاه پکن نیز در سخنان خود با تاکید بر جایگاه "خانه و خانواده" در فلسفه چین باستان بر ظرفیتهای آسیا در حوزه همگرایی جهانی تاکید نمود.
هَن جِن، رئیس شبکه بینالمللی مطالعات کنفسیوسی، سویی چونگ، رئیس دانشکده ادیان دانشگاه سوگانگ کره جنوبی، فاطمه کوکه یوا، استاد روابط بینالملل دانشگاه الفارابی قزاقستان، اوهگاتا توهرو، چین شناس ژاپنی از دیگر سخنرانان این نشست بودند.
مجمع آسیایی بوآئو که در سال ۱۹۹۸ با حضور ۲۵ کشور آسیایی و با هدف بحث و تبادل نظر پیرامون مهمترین مسائل کشورهای آسیایی با ابتکار سران فیلیپین، استرالیا و ژاپن تشکیل و نخستین نشست آن در سال ۲۰۰۱ تشکل شد به عنوان "داووس آسیایی" شناخته میشود. دبیرخانه این مجمع در شهر بوآئو در جنوب چین واقع شده است.
مجموعه نشستهای سال ۲۰۲۲ این مجمع از روز پنج شنبه و با سخنرانی شیء جین پینگ، رهبر چین به طور رسمی افتتاح شد.
نظر شما :