اثرات مولکولی سینمالدهید، فنیل اتیل و تترا متیل اتیلن دی‌آمین بر روی تجمعات پروتئین تاو

بنا بر گزارش مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک، آلزایمر پس از بیماری‌های قلبی، سرطان و سکته چهارمین عامل مرگ و میر در جوامع پیشرفته است. عوامل مختلفی از جمله سالخوردگی احتمال ابتلاء به این بیماری را افزایش می‌دهد که خود با وقایعی مرتبط است که در مغز فرد اتفاق می‌افتد که از آن جمله تجمع پروتئینی به نام «تاو» در سلول‌های عصبی مغز است. از سوی دیگر، همه ما انسان‌ها در نقاط مختلف دنیا، همیشه در معرض بسیاری از بوهای مطبوع و نامطبوع قرار داریم. برخی از بوها در ما حس آرامش را القا می‌کنند و برخی از آنها باعث ایجاد حس تنفر می‌شوند. در همین راستا گزارش‌هایی مبنی بر کاهش حس بویایی در بیماران مبتلا به آلزایمر وجود دارد که در آنها امکان تحریک رشد دوباره اعصاب از طریق بو امکان‌پذیر است.
نکته مهم این است که اغلب بررسی‌ها در این خصوص معطوف به مباحث شناختی اثرات این بوها بر رفتار و روان افراد مبتلا به بیماری‌های زوال عقل همچون آلزایمر بوده است و تاکنون تحقیقاتی در حوزه تأثیر فرم رایحه (بو) ترکیبات مختلف بر روی پروتئین‌های دخیل در بروز این قبیل بیماری‌ها ارائه نشده است. با توجه به اهمیت روزافزون مبحث بو و انواع آلودگی‌ها در هوای اطراف انسان، پژوهشگران مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک دانشگاه تهران، اثرات مولکولی فرم رایحه ترکیبات مختلفی مانند سینمالدهید (ترکیب ایجادکننده بوی خوش در دارچین)، فنیل اتیل الکل (ترکیب ایجادکننده بوی خوش در گل‌محمدی) و تترامتیل اتیلن دی¬آمین (ترکیب شیمیایی بوی نامطبوعی مانند بوی ماهی) را بر ساختار و عملکرد پروتئین تاو، به‌عنوان پروتئین مورد مطالعه در مبحث آلزایمر، بررسی کرده‌اند.
نتایج اولیه حاصل از این تحقیقات که برگرفته از اثر مثبت دو ترکیب با رایحه خوشایند یعنی دارچین و گل‌محمدی است، بر اهمیت اثر رایحه روی پروتئین‌های درگیر در بیماری مرتبط با مغز همچون آلزایمر در انسان تاکید داشته و می‌تواند زمینه‌ساز تحقیقات مولکولی بیشتر با تأکید بر اثر رایحه در ایجاد سلامتی و بیماری در انسان باشد.
این یافته‌ها بر اساس پژوهش پایان‌نامه زهرا معینی، دانشجوی ارشد بیوشیمی، با عنوان «بررسی مولکولی اثرات سینمالدهید، فنیل اتیل و تترا متیل اتیلن دی‌آمین (در فرم رایحه) بر روی تجمعات پروتئین تاو» به راهنمایی دکتر عارفه سیدعربی، استادیار مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک، محقق شده است.